Luchtbellen beperken uitstoot ammoniak

Gijsbert en Arja Bon uit Biddinghuizen hebben sinds twee jaar het Aeromix-systeem in gebruik. Het systeem dat met luchtbellen de mest mixt, is reukloos en er komen geen gevaarlijke mestgassen vrij. Wel is het systeem duurder.

Luchtbellen+beperken+uitstoot+ammoniak
© Agrifoto Denise van der Boom

Melkveehouder Gijsbert Bon heeft slechte ervaringen met mestgassen. Hij werd tijdens het mestmixen een keer onwel en werd gevonden door zijn vader. Hij bleek te zijn bedwelmd door gassen, die tijdens het mixen vrijkomen. 'Elk jaar gebeuren hiermee nog ongelukken, soms met dodelijke afloop.'

In 2014 verhuisden Gijsbert en Arja Bon naar Biddinghuizen. Ze bouwden op een locatie van een voormalig akkerbouwbedrijf een serrestal. In eerste instantie was deze met mestkelders ingetekend. De H-vorm van de kelder - in verband met het passend maken binnen het bouwblok - met de doodlopende uiteinden en een omvang van 137 bij 62 meter maakte dat de mest moeilijk te mixen zou zijn.

Aeromix-systeem

De ondernemers schakelden over op een vrijloopstal met een potstal met compostbodem - met stro - en een gedeelte met drijfmestkelders voor de voergangen en voor het jongvee. In deze mestkelders werd het Aeromix-systeem geïnstalleerd.

De melkveehouders wilden geen emissiearme dichte vloer in de nieuwe stal, omdat zich daaronder schadelijke mestgassen kunnen ophopen. Deze komen volgens Arja Bon vrij, als het deksel van de drijfmestkelder opengaat. 'Daar zit een bom onder.'

Slangen

Bij het Aeromix-systeem zorgen twee compressoren via een tyleenslang voor aanvoer van lucht. Het gaat om acht slangen, die zich opsplitsen in twaalf of zestien slangen, die in de mestkelder verdwijnen. Er zijn geen tussenmuren in de kelder, maar open vakken. Elke slang heeft op de kelderbodem op 2 meter diepte vier uiteinden. Daarmee wordt met luchtbellen een cirkel van 2,2 meter in doorsnede bestreken.

Een terugslagklep aan het uiteinde laat telkens luchtbellen door. Dit 'bubbelen' duurt negen minuten per plek. In vijftien uur is dan de hele mestkelder gemixt of gemengd met luchtbellen. 'Je krijgt zo zuurstofrijke mest', stelt Arja Bon.

Hele jaar

Het mixen met lucht gebeurt het hele jaar door, ook als er een laagje van 30 centimeter mest in de kelder staat. Gangbaar mixen is bij dit mestniveau nog niet mogelijk.

De aanloop van het beluchten ging wat moeizaam in verband met de dikte van de mest, maar nu loopt het perfect. Er is geen drijflaag op de mest en er is ook geen sprake van schuimvorming. Volgens Arja Bon kenmerkt normale drijfmest in een mestkelder zich als dode mest, zonder aërobe bacteriën, maar wel anaërobe bacteriën. Deze mest rot; volgens haar een teken van een zuurstofloze omgeving.

Meer gebonden

Volgens Gijsbert Bon is bij het Aeromix-systeem de stikstof meer gebonden in de mest. Hij noemt de waarden van het onderzoek van het mestmonster: 4,24 kilo stikstof totaal; daarvan is 1,5 kilo ammoniakale stikstof en 2,7 kilo organisch gebonden stikstof. 'Normaal is gemiddeld 2,1 kilo stikstof organisch gebonden. Nu is het percentage gebonden stikstof hoger.' De gehalten aan fosfaat en kali zijn vergelijkbaar met die van regulier gemixte mest.

Doordat er meer stikstof is gebonden, is er een betere benutting van de stikstof. Hoeveel precies kunnen de melkveehouders niet zeggen. Verder is er volgens Arja Bon geen geur bij het uitrijden van mest. 'Je ruikt de mest niet en deze is altijd verwerkbaar, dus klaar om uit te rijden.' De melkveehouders geven wel aan dat de mest niet te laat in het seizoen moet worden uitgereden in verband met de stikstofnawerking. Verder kon Gijsbert Bon tijdens een meting geen ammoniak aantonen.

Weiden

Bon begon dit jaar met het weiden van zijn 225 koeien. De eerste twee snede maaide hij; vanaf de derde snede werden de koeien geweid. 'Ze vreten het gras goed op, waar het gras is bemest met de beluchte mest. Ook komen er mooie sneden af', vindt hij.

Het Aeromix-systeem is duurder dan gangbaar mixen. Hoe groot de investering is, kunnen de melkveehouders niet zeggen. 'Dit is vanwege de afwijkende maat en grootte niet vergelijkbaar met andere stallen.' Wel zijn er minder tussenmuren in de mestkelder nodig. Ook hoeven de ondernemers niet te mixen met een trekker of elektrische mixer, wat arbeid bespaart. 'Verder is er geen stress als de loonwerker komt en we de mest nog snel moeten mixen.' Hoe groot het elektriciteitsverbruik is, durven ze niet te zeggen.

Goed voor bodem

Volgens het echtpaar is de met lucht gemixte mest beter voor de bodem. Door de betere stikstofbenutting lijkt de grasopbrengst hoger. Het is nog te vroeg om hierover iets aan te geven. Verbetering van het organischestofpercentage en verhoging van de bodemvruchtbaarheid is iets van jaren. Daar draagt ook de gecomposteerde stromest uit de vrijloopstal aan bij, net als de stromest uit de potstal van de droge koeien. 'Mest is bedoeld om er iets mee in de bodem te doen.'

Bekijk meer over:

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    16° / 7°
    70 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer