Ondergrondse strokenploeg voor mais

De machine heeft een werkdiepte van zo’n 30 centimeter. De ploegscharen laten de zode met een dikte van ongeveer 10 centimeter heel. Ze bewerken alleen de 20 centimeter grond daaronder. ‘Door de werkdiepte van 30 centimeter breek je een eventueel aanwezige ploegzool’, geeft oud-melkveehouder Henk Pol (62) uit Uffelte aan.
Het maiszaad komt op een smalle rug vaste grond te liggen, ongeveer op perceelhoogte. Aan beide kanten van de rug is de ploeg ondergronds aan het werk geweest. Het gevolg is dat de grond opbolt en de mais tussen twee verhoogde stroken komt te groeien.
‘De machine ploegt de grond naar elkaar toe. Daardoor krijg je volumevergroting in de ondergrond. Het geeft verhoogde stroken van ongeveer 35 centimeter breed. De rest van de oppervlakte blijft onbewerkt en houdt de stabiele structuur. Bij de oogst is dat belangrijk, vooral op veengrond’, legt Pol uit.
Het afgelopen jaar is 1,5 hectare grond met de strokenploeg bewerkt en met een aangepaste Monosem-maismachine ingezaaid. Pol heeft de aandrukwieltjes van de zaaimachine moeten aanpassen. ‘De standaard aandrukwieltjes drukten de zaadjes soms van de smalle vaste rug af.’
De maisplantjes groeien in het begin op de verhoogde stroken in de beschutting van de zode. De zode zorgt ervoor dat de grond minder snel uitdroogt. Tegelijk zorgen de verhoogde stroken bij regenachtig weer voor een soort waterkering waardoor het zaad droog blijft liggen.
De verbeterde waterhuishouding rondom het zaad en de jonge plant vindt Pol belangrijk. Al eerder bouwde hij een strokenfrees voor grondbewerking en mais zaaien in één werkgang. ‘Bij veel regen kan het gefreesde deel een soort spons worden. Dat is lastig op te lossen.’
Met die ervaring, en in samenspraak met Michel Raaphorst van Nordic Maize Breeding /Timac Agro, is Pol opnieuw begonnen. Volgens Raaphorst vragen dit soort innovatieve teeltsystemen om een andere aanpak qua bemesting. ‘We moeten de plant meer sturen door te letten op welk mineraal we waar en in welke hoeveelheid neerleggen. De plant moet voldoende meekrijgen voor een startgroei, maar moet voor een maximale opbrengst ook diep wortelen.’
In een gesprek met provincie Drenthe over een mogelijk project niet-kerende grondbewerking (NKG) kwam op een gegeven moment de ondergrondse ploeg ter sprake. De provincie zag hier mogelijkheden voor financiële ondersteuning om een prototype te ontwikkelen.

Opnieuw beginnen

Vorig jaar augustus is Pol samen met Zinger Mechanisatie in Borger begonnen met de bouw van de machine. ‘Met de ploegscharen zijn we een aantal keren de mist ingegaan en moesten dan weer opnieuw beginnen. De vorm en de stand van de ploegijzers steken heel nauw’, zegt Pol, die patent heeft aangevraagd.
Het afgelopen jaar is gewerkt met een 120 pk-trekker en dat ging goed. ‘Het was een zware trekker, belangrijk voor voldoende grip op de zode. Vooral het in de grond zetten van de machine is lastig. Dat is een aandachtspunt.’ Een ander punt van verbetering zijn de ploeglichamen. Die kunnen nog ‘aerodynamischer’.
Onder welke weersomstandigheden de ondergrondse ploeg het beste gaat werken, blijft voor Pol nog de vraag. ‘Op zandgrond werkt de machine goed. De vraag is of de ondergrondse ploeg ook op klei is te gebruiken.’ Volgend jaar hoopt hij op verschillende locaties demovelden aan te kunnen leggen.
Met een paar kleine aanpassingen is de machine volgens Pol praktijkrijp. ‘Het is een compleet nieuwe machine. De acceptatie in de praktijk is de volgende stap.’