‘Agrarisch waterbeheer blijft nog te veel hangen op bestuurstafel’

Met iedere verkiezingsronde voor nieuwe waterschapsbesturen komt de discussie boven drijven over nut en noodzaak van het huidige stelsel van waterbeheer. Roorda hoort de geluiden ook, maar heeft er vertrouwen in dat de samenleving de waarde van het waterschapsstelsel blijft inzien. ‘Zo’n discussie houd je ook scherp.’
Het huidige kabinet stelt de waterschappen in ieder geval niet ter discussie, stelt Roorda vast. ‘Uit die hoek horen we alleen maar tevreden geluiden. Ook een organisatie als de OESO is vol lof over ons functioneren.’ Volgens de onderzoekers zijn de waterschappen ‘fit for the future’. Ze wijst daarbij op het bestuursakkoord Water. Daarin zijn heldere afspraken gemaakt over wat de waterschappen de komende jaren doen en welk kostenplaatje daarbij hoort.
Roorda sluit overigens niet uit dat met name door de klimaatverandering de kosten voor waterveiligheid de komende jaren nog stijgen en dan bij de ingezetenen kunnen worden neergelegd. ‘Dat kan nu eenmaal niet zonder een meerbijdrage. Maar je krijgt er wel minder overlast voor terug.’
Met het rijk is afgesproken dat het waterbeheer over vijf jaar jaarlijks 380 miljoen euro minder kost. De waterschappen moeten zo meer doen met minder middelen. Daarom moet het slimmer en efficiënter, zegt Roorda.
‘Het betekent voor ons een kostenreductie van zo’n 13 procent per jaar. Dat is fors, maar het ziet ernaar uit dat we dat gaan halen.’ Volgens de waterbestuurder valt vooral in beheer en onderhoud van de afvalwaterketen nog veel winst te halen. Door bijvoorbeeld zuiveringsslib te vergisten en dat biogas weer te gebruiken in de zuiveringsinstallaties.
Roorda erkent dat in het verleden de druk tot scherp calculeren en optimaliseren niet altijd werd gevoeld in de waterschappen. ’We zaten er misschien iets minder scherp op. Met het bestuursakkoord is dat veranderd.’
De waterschappen krijgen vanuit de landbouw soms het verwijt dat ze afdrijven van hun kerntaken. Activiteiten als waterprojecten in andere landen en natuurontwikkeling in eigen land zijn dat niet, in boerenogen.
‘We gaan niet weg van onze kerntaken. Die zijn we altijd blijven doen’, benadrukt Roorda. ‘We zijn als waterschappen onderdeel van het publiek domein en dienstbaar aan de samenleving. Wij bepalen dus niet wat er in een gebied gebeurt, dat doen alle spelers die daar actief zijn. De vraag is dan: hoe voer je dat uit? Dat is een bestuurlijke afweging van het burgerbelang, van de natuur en van de landbouw. En zo valt er op 18 maart ook wat te kiezen’, legt ze uit.