MBO zoekt aansluiting bij verandering

Joost de la CourtVolgens de boeren, ouders van leerlingen en stagebieders, kan het onderwijs op mbo-niveau beter. Zo ontbreekt het leerlingen die bij hen stage lopen aan voldoende basiskennis, zeggen de stageboeren. Ouders klagen dat hun kinderen wel heel veel vrijheid hebben. Met name het zogeheten regioleren leidt in hun ogen tot schoolverzuim.
Cnossen en collega Willem Foorthuis schetsen de ontwikkelingsfase waarin het agrarisch mbo zit. Het middelbaar agrarisch onderwijs wil niet alleen opleidings- en kenniscentrum zijn, maar een actievere rol spelen op het platteland. In hun ogen moet Terra dit samen met boeren en tuinders oppakken. Hoe dat wordt ingevuld, is ook voor de opleiding een leerproces, erkennen ze.
Terra MBO zegt meer te willen investeren in de relatie van de school met haar omgeving. ‘We merkten dat we elkaar gaandeweg allemaal een beetje zijn kwijtgeraakt. Dat geeft frustratie. Maar we willen de relatie graag weer aanhalen’, geeft Cnossen aan. Hij wijst op de klankbordgroep die inmiddels is opgezet om ouders meer bij het onderwijs te betrekken. ‘Als er problemen zijn, moeten we die samen oplossen.’
De vestigingsdirecteur benadrukt dat de opbouw van basisvaardigheden op het agrarisch mbo wel degelijk belangrijk blijft. Zeker in het eerste jaar. ‘Leerlingen gaan hier net als elders ook vrijwel direct op stage. Dan hebben ze zeker in het begin nog niet zo veel basiskennis. Dat komt allemaal in de tijd erna.’
‘Het gaat ook om een leven lang leren’, vult Foorthuis aan. ‘Kennis die je op school opdoet is soms abstract en vaak snel weer verouderd, dat weten boeren ook. Wij werken aan onderwijsmodellen die daarop inspelen. Dat kunnen we niet alleen, daar hebben we ook de ouders en stagebieders voor nodig. De praktijk moet dan wel open staan voor die andere vormen van onderwijs.’

Verwaarding

Cnossen en Foorthuis wijzen erop dat de kennis en vaardigheid die de leerling in het mbo opdoet breder moet zijn dan alleen produceren. Volgens het tweetal wordt het voor boeren en tuinders essentieel dat ze niet alleen maar produceren voor een afzetmarkt, maar voor een grotere verwaarding ook de verbinding zoeken met hun directe omgeving. Cnossen: ‘Doe je dat niet, dan heeft dat grote invloed op het succes van de agrarische bedrijven. Kijk maar wat er nu gebeurt met Blokker en V&D.’
Terra MBO koppelt leerlingen daarom aan projecten in de regio. Zo leren ze in de ogen van de opleiding kansen te benutten en regionaal meerwaarde te creëren voor een agrarisch bedrijf. Cnossen wijst op de projecten die lopen in de Veenkoloniën, de gebiedscoöperatie in het Gronings Westerkwartier en ook het stadslandbouwproject op het voormalig Suikerunie-terrein bij Groningen stad.
Dat regioleren is een belangrijk onderdeel in het concept van Terra MBO, dat wordt aangeboden als aanvulling op de basiskennis. Inmiddels is het een aanpak die ook elders in Nederland wordt toegepast.
Cnossen: ‘Het biedt een hedendaagse invulling van een beroep; een veehouder of akkerbouwer die inspeelt op de voedselvisie van een regio. We leren leerlingen zo iets verder te kijken dan hun neus lang is. Maar ze moeten zich dat proces wel eigen maken. Dat lukt niet bij iedereen even goed. Het gaat ook om het zelf nemen van verantwoordelijkheid en het tonen van initiatief.’
Het Nordwin College, met diverse vestigingen in Friesland, herkent zich niet in de kritiek uit Drenthe, zegt docent Veehouderij Jan van Weperen. ‘Wat betreft kwaliteitsbewaking is er een gedegen toetsing. Overheid en LTO hebben daar via een kwalificatiedossier goede afspraken over gemaakt.’
Zijn instelling wil daarbij zo transparant mogelijk zijn. ‘We halen de stagebieders bij elkaar, naast de ouderavonden die we organiseren. Verder hebben we een brede sectoradviesraad waarin ook banken, accountants en bijvoorbeeld de voerfabrikanten zijn vertegenwoordigd.’