Continu balanceren bij ganzenakkoord

Henriët DijkAls bestuurslid van LTO Noord Noord-Holland heeft Hooijer het dossier ‘ganzen’ onder zich. Na het klappen van het landelijke overleg, ging hij aan de slag in zijn provincie. Na alle onderhandelingen en overleggen in het voortraject gaat het werk op dit dossier volle bak door voor hem.
‘Ik weet dat mijn achterban sceptisch is. Ze willen actie, want er is al zoveel gepraat’, vertelt hij. Zonder dialoog echter geen actie, weet hij ook. Als voorbeeld noemt hij de aanpak van de ganzenpopulatie in Natura 2000- en natuurgebieden. Een mooi resultaat, want anders is het dweilen met de kraan open voor wat betreft het terugdringen van de ganzen in de provincie.
‘Ik begrijp echter heel goed dat je niet zomaar het gebied van een terreinbeheerder in kunt trekken. Ik geef vaak als voorbeeld wat boeren ervan zouden vinden als er een vreemde man op hun land rondstruint. Daarvan wil je toch ook weten wie hij is en wat hij daar doet. Terreinbeherende organisaties willen de regie houden. Logisch, dat wil ik ook op mijn eigen land’, aldus Hooijer.
De provincie Noord-Holland heeft nu een onafhankelijke procesmanager aangesteld. ‘Hij gaat een plan van aanpak maken voor de populatiereductie van ganzen in en om Natura 2000-gebieden’, zegt Hooijer.

Vertrouwen

Deze procesmanager heeft nu twee bijeenkomsten gehouden, die Hooijer namens LTO bijwoonde. Dergelijke sessies, waar ook andere betrokkenen als provincie, jagers en natuurorganisaties aanschuiven, zijn volgens Hooijer nodig. ‘Om vertrouwen in elkaar te krijgen, elkaar te leren kennen en naar elkaars gemeenschappelijke punten te zoeken’, stelt hij.
Voor het ingrijpen in Natura 2000-gebieden vraagt de provincie ontheffing aan. Daarvoor is een Natuurbeschermingswetvergunning nodig. ‘Formeel zouden wij dat als grondgebruikers moeten doen. Nu neemt de provincie het, inclusief de kosten, voor haar rekening.’
Voorheen gold de winterrust alleen in foerageergebieden, van oktober tot april. Daarbuiten mochten de Noord-Hollandse boeren de ganzen de hele winter verjagen. Nu ligt er dus winterrust op al het overjarig grasland, in ruil voor ingrijpen in natuurgebieden. LTO heeft overeenstemming bereikt dat, nog een keer, de oktoberschade in foerageergebieden wordt uitgekeerd.
Vorig jaar is er in Noord-Holland 3,4 miljoen aan schade door ganzen uitgekeerd. Van zomerganzen – naar schatting gaat het om zo’n 100.000 standganzen – hebben de boeren in deze provincie economisch gezien het meeste last. ‘Als we die terugdrukken, dan vermindert ook de schade in de winter’, zegt Hooijer. ‘Er liggen onderzoeksrapporten dat de bedrijfseconomische schade het dubbele is van de gewasschade. Die vervolgschade, door dichtgetrapte grond of koeien die het gras niet willen vreten, krijgen we niet vergoed.’
Er zijn nog diverse zaken waar vanuit LTO Noord Noord-Holland het laatste woord nog niet over is gezegd. Zoals de 300 euro die boeren moeten betalen als ze een schade willen melden. ‘Wij vinden dat boeren die winterrust opgelegd krijgen geen eigen risico en behandelbedrag hoeven te betalen. Zij verlenen een maatschappelijke dienst, daar mag wat tegenover staan.’

Extra schadevergoeding

Waar het bestuurslid tevens mee bezig is, is een extra schadevergoeding in rustgebieden. Uitgangspunt is een uniforme regeling, die de oude afspraken vervangt. ‘Zodat de vergoeding gaat naar de boeren die echt schade hebben.’
Ook denkt Hooijer na over hoe boeren gestimuleerd kunnen worden om hun land als rustgebied op te geven. ‘Als je wilt dat ondernemers mee werken, kun je dat stimuleren door een bonus of door minder regelgeving. Dat kan bijvoorbeeld met automatisch taxeren. Dat is in de huidige foerageergebieden al zo. Dat idee ligt nu in de week bij de provincie.’