Artsen mens en dier dichter bij elkaar

Douwe Korting Probeer het maar eens: aan je eigen huisarts vragen wie de dierenarts in de regio is. Grote kans dat hij of zij niet zomaar een naam oplepelt. En mocht dat wel gebeuren, dan is de kans niet zo groot dat ze elkaar regelmatig spreken, laat staan samenwerken.
Dat is een slechte zaak en niet in het belang van veehouders en hun gezinsleden. Huisartsen en dierenartsen kunnen simpelweg heel veel van elkaar leren, omdat humane gezondheidszorg niet losstaat van gezondheidszorg voor vee. En boerengezinnen hebben met beide medische domeinen te maken.
Jos Peerlings, specialist Dier bij ZLTO, benadrukt dat die relatie niet van vandaag of gisteren is. ‘In vroeger tijden waarin de hygiëne op boerenbedrijven veel minder was dan nu, wisten mensen heel goed dat de kans bestaat dat je ziek wordt van je dieren. Maar dat was ook de tijd dat de huisarts en de dierenarts elkaar van nature ontmoetten. Bijvoorbeeld na de zondagse mis namen ze het reilen en zeilen van alle boeren en burgers door.’
Onder andere door de uitbraak van Q-koorts is de relatie tussen humane en diergezondheid volop onder de aandacht gekomen. Ook de discussie over het antibioticagebruik in de veehouderij maakt dat er veel raakvlakken zijn tussen dierenartsen en huisartsen. Er is alle reden om de twee beroepsgroepen dichter bij elkaar te brengen, op lokaal niveau.
ZLTO is dit najaar het project SaMeDi gestart, wat staat voor Samenwerking Medici en Dierenartsen. Het project wil het onderlinge contact tussen huisartsen en dierenartsen stimuleren, zodat meer en betere kennisuitwisseling kan plaatsvinden. Of zoals Peerlings het verwoordt: ‘Dierenartsen en huisartsen hebben elkaar ontzettend veel te vertellen, maar ze hebben nauwelijks direct contact met elkaar.’

Drie proeftuinen

Het project wordt bewust klein ingestoken en steekt in op de dagelijkse praktijk: learning by doing. ‘In drie proeftuinen in Oss, Someren en Boxmeer gaan huisartsen en dierenartsen binnenkort één op één met vertegenwoordigers van de ZLTO-afdeling om tafel’, vertelt ZLTO-projectleider Daniëlle Aarts.
De afgelopen maanden zijn in Hilvarenbeek en Gilze al twee proeftuinen gestart, met succes. En dat wat daar geleerd is, wordt nu ingebracht in de dialoog in andere gebieden. ‘Al in het eerste één op één-gesprek blijkt dat ze elkaar heel veel te bieden hebben.’
Na dat eerste gesprek volgt een ontmoeting tussen alle dierenartsen en huisartsen werkzaam in de betreffende gemeente. Daarna volgen vervolgafspraken, vaak door middel van gezamenlijke bedrijfsbezoeken.
‘Zo’n bezoek is behalve interessant vooral ook leuk en brengt een dialoog op gang’, vertelt Aarts. ‘Zo heeft een veehouder aan de huisartsen laten zien hoe hij zijn veestapel gezond houdt en toont een dierenarts wat hij doet met zieke dieren.’

Ministerie

De ervaringen die in de vijf proeftuinen worden opgedaan, worden gedeeld met andere dieren- en huisartsen, in eerste instantie in Brabant. ‘Maar het leidt ongetwijfeld ook tot beleidsaanbevelingen richting het ministerie van Volksgezondheid (VWS) op het terrein van onderlinge communicatie en kennisuitwisseling.’
Jos Peerlings was erbij toen de huisarts en de dierenarts van Hilvarenbeek elkaar voor het eerst spraken. ‘Ze begonnen meteen te kletsen, hadden veel dingen gemeenschappelijk en waren erover verbaasd dat ze elkaar niet eerder hadden opgezocht. Voordat ze het wisten was er een klik.’
Volgens hem is het zaak dat huisartsen en dierenartsen elkaar plaatselijk beter weten te vinden. De ZLTO-afdelingen worden daar nauw bij betrokken. Zo ontstaat er een informeel netwerk waarmee snel en gericht problemen opgelost kunnen worden.
Toon van Hoof, binnen ZLTO en LTO bestuurlijk verantwoordelijk voor de relatie tussen humane en dierlijke gezondheid, vindt het project belangrijk. ‘In de tijd van Q-koorts hebben we ervaren dat de twee medische takken totaal verschillende werelden vertegenwoordigen. SaMeDi herstelt de relatie die arts en dierenarts vroeger hadden.’