‘Tulpenmarkt waarschijnlijk als in 2011’

Joost van WinsenHet grote aanbod aan het eind van dit jaar komt door het vroege bollenseizoen. Broeiers komen daardoor ook vroeg met hun aanbod. FloraHolland vreest daardoor lage prijzen door grote volumes.
In 2011 kwamen 101,7 miljoen stuks tulpen in de weken 49 tot en met 52 op de markt. Dat is het dubbele van wat doorgaans in die tijd wordt verhandeld. Ter vergelijking: in de overeenkomende periode van 2013 was het aanbod 45,5 miljoen stuks.
Het verschil was ook duidelijk zichtbaar in de betaling: de middenprijs voor de enkele tulp in week 49 tot en met 52 van 2011 was 11,1 cent per stuk, die van 2013 was 23,3 cent.

Twee delen

Het broeitulpenseizoen laat zich wat de afzet betreft in twee delen splitsen: de kerstperiode (week 49 tot en met 52) en het hoofdseizoen (week 1 tot en met 18). Tussen de twee bestaan belangrijke verschillen.
In week 49 tot en met 52 moet de tulp opboksen tegen kerstproducten. De tulp wordt amper in kerststukjes gebruikt, met uitzondering van de starretjes (kleine tulpen op bol) waarvan er zo’n half miljoen worden geproduceerd, waardoor er nog amper vraag is naar de bloem. Wat wordt verkocht in die periode gaat voornamelijk naar de groothandel en vindt zijn weg hoofdzakelijk via de klok. In deze drie weken komt zo’n 85 procent van het volume voor dit verkoopinstrument.
In de periode van week 1 tot en met 18 is dat heel anders. Supermarkten begeven zich dan op de markt, waardoor het aandeel klokverkoop aanzienlijk daalt. ‘Naar ongeveer 45 procent’, zegt Edelaar. Het kleurenpalet is in het hoofdseizoen veel groter dan in de eerste drie weken. ‘In de weken 49 tot en met 52 is het palet niet in balans’, zegt Edelaar. ‘Dan worden alleen rood, wit en roze aangeboden, wat de afzet bemoeilijkt.’ De retail wil graag een kleurenmix in emmers. Aan die vraag kan dan niet altijd worden voldaan.
Dit jaar vallen bovendien vroeg in het seizoen vier veildagen weg doordat de feestdagen (kerstmis en Oud en Nieuw) midden in de week vallen. Dat is ook niet bevorderlijk voor de verkoop van de tulpen. Broeiers hebben daarnaast dit jaar te maken met hogere prijzen voor de bollen, waardoor hun risico groter is. ‘Tel uit je winst’, waarschuwt Edelaar voor het vroege seizoen.

Jeuk aan de handen

Dat de ongeveer vijfhonderd Nederlandse tulpenbroeiers hun waar toch in de ongunstige periode van week 49 tot en met 52 op de markt brengen is volgens Edelaar historisch gegroeid. ‘Jeuk aan de handen, noem ik het. Telers hebben in hun hoofd dat ze een x aantal tulpen willen broeien en de kassen moeten vol.’
De markt wil graag dat de broeiers hun afzet beter met elkaar afstemmen. Vooruitlopend op het naderende seizoen probeert FloraHolland samen met de productcommissie Tulp de broeischema’s van de kwekers te verzamelen en te vergelijken. ‘Broeierij Nederland krijgt dan te zien wanneer er te veel is en wanneer een tekort. Telers zien hiervan het belang in en er is de bereidheid om mee te werken’, zegt de productcoördinator.
Zo’n afstemming zou ook goed zijn voor het kleurenpalet. Veel telers lopen bij de kleurenkeuze achter de markt aan, is de bevinding van de FloraHolland-coördinator. Als de prijs goed is geweest van een kleur, dan is het aanbod ervan in het volgende jaar doorgaans groter. ‘Telers kiezen kleur op gevoel, maar zouden eigenlijk meer naar modehuizen en consumentengedrag moeten kijken als ze hun kleurkeuze maken.’
‘Als je naar de top 30 van het areaal broei kijkt, dan zie je dat de oppervlaktes van de hoofdkleuren zijn gedaald’, vertelt Edelaar. De hoofdkleuren zijn rood, geel en rood-geel. Hij verwacht dat deze kleuren het goed zullen doen in het komende seizoen. Dat geldt ook voor oranje. Het areaal daarvan is 6 procent gezakt. ‘Er is een enorme behoefte aan deze kleur. Oranje wordt al voor een behoorlijke prijs bemiddeld.’
De arealen voor de kleuren roze, paars, wit, en rood-wit zijn daarentegen gegroeid.

1,68 miljard tulpen

Nederlandse broeiers brengen via FloraHolland zo’n 1,68 miljard tulpen op de markt. Het overgrote deel hiervan (bijna 83 procent) zijn enkele tulpen. De tweede groep vormen de dubbele tulpen, waarvan er het afgelopen seizoen zo’n 207 miljoen werden aangeboden.
Duitsland is een belangrijke markt voor de tulp. Daar is de vraag naar tulpen groter dan naar andere bloemen. Deze markt groeit nog steeds.
Vrouwendag in Rusland is een belangrijke feestdag voor de verkoop van tulpen. Het gevaar bestaat dat Rusland haar grenzen sluit voor Nederlandse bloemen.
Volgens Edelaar zouden de telers – als er inderdaad een importstop komt – daarop moeten anticiperen. ‘Ze zouden zes weken voordat ze hun verkoop aan Russische afnemers definitief in de kas zetten, moeten kijken of de grenzen dicht zijn. Als dat zo is, dan zouden ze hun schema kunnen aanpassen en de teelt een paar weken naar achteren verschuiven, zodat het aanbod later in het seizoen op de markt komt. Pasen valt vroeg komend jaar. De verkoop erna loopt nog een tijdje door. Dat is geen gemakkelijke ingreep, maar we moeten ook de markt proberen te beschermen’, aldus Edelaar.