NAJK ziet kansen voor jonge ondernemers in tussenbalans D66 en CDA

Nieuws Politiek René Bouwmeester 02 dec 2025 om 21:53uur

NAJK ziet kansen voor Kansen voor jonge ondernemers in de het het tussenverslag van de formateur. Tegelijkertijd plaatst de organisatie voor jonge boeren grote vraagtekens bij de natuurplannen, de haalbaarheid van gestelde normen en het beschikbare budget.

NAJK ziet dat belangrijke door de organisatie ingebrachte punten zijn overgenomen, maar er blijven vraagtekens, zegt voorzitter Roy Meijer. 'De eerste stap is gezet naar voorspelbaar beleid en toekomstperspectief voor onze sector, maar er zijn nog veel vraagtekens over de natuurparagraaf, haalbare normen en het beschikbare budget. Daarover gaan wij graag in gesprek met de formerende partijen.'

CDA en D66 kiezen voor structuurbeleid waarmee zij samen met de sector willen sturen op een toekomstbestendige landbouw, met ruimte voor jonge boeren en tuinders. 'Beide partijen willen jonge ondernemers helpen aan extra grond en goede bedrijfslocaties', zegt Meijer. Ook willen zij investeren in blijvers én wijkers. Ze bieden financiële steun voor bedrijfsontwikkeling, het behalen van doelstellingen en voor vrijwillig stoppen. Daarnaast pleiten ze voor een vernieuwde vorm van productschappen. 'Daardoor krijgen we zelf weer meer regie in de uitvoering. Dat vinden wij positief', aldus Meijer.

Stikstofaanpak

Het voorstel sluit aan bij het stikstofplan dat NAJK samen met provincies, gemeenten, waterschappen en LTO opstelde. De formerende partijen willen zowel PAS-melders als interimmers legaliseren. 'Het is voor het eerst dat de legalisering van interimmers expliciet in een mogelijk coalitiedocument staat. Daar zijn we blij mee, want deze groep werd door eerdere kabinetten structureel niet benoemd en had daardoor geen positie', vindt Meijer.

NAJK heeft grote vraagtekens over de uitwerking van de natuurplannen. 'Hoeveel hectare extra natuur komt erbij en welke doelen moeten worden behaald? Als we overal onder de kritische depositiewaarde moeten komen, zijn we begonnen aan een kansloze missie', legt Meijer uit.

• Lees ook: D66 en CDA willen doorpakken met doelsturing en zonering

Verder vindt Meijer het onduidelijk hoe groot de zones rondom natuurgebieden worden en met welk doel ze worden ingericht. 'De invulling van zonering kan nog alle kanten op. Dit mag geen vrijbrief zijn voor zoveel mogelijk extra natuur. Daarnaast lijkt het alsof de landbouw de enige sector is die levert in deze zones. Mocht dit zo zijn dan is dit volstrekt onacceptabel.'

Daarnaast roepen de plannen voor grondgebondenheid en het convenant gewasbeschermingsmiddelen vragen op, zegt Meijer. 'Zijn de normen haalbaar voor jonge ondernemers en krijgen zij ondersteuning om ze te behalen, of worden ze aan hun lot overgelaten? Dat is nog onduidelijk', zegt Meijer. Ook is het beschikbare budget nog niet bekend, wat extra zorgen geeft.