'Goede groente op onze klei, maar ook risico's bij regen'

Op de lichte tot vrij zware klei bij Lage Zwaluwe telen Johan Pals en Louise Pals-van Tetering biologische en gangbare groenten. Samen met CLM Onderzoek en Advies en Delphy verduurzamen ze hun teelt in het project Schoon Water voor Brabant.

%27Goede+groente+op+onze+klei%2C+maar+ook+risico%27s+bij+regen%27
© Jorg Tönjes

Vanaf het erf van maatschap Pals-van Tetering in het Brabantse Lage Zwaluwe kijk je uit op de kleigrond in het gebied ten zuidwesten van de Biesbosch. Grote groepen ganzen zitten in het veld. Het bedrijf ligt niet alleen vlak bij de Biesbosch, maar ook bij kleine natuurgebieden achter de dijken. Het is een waterrijk gebied met een meter klei op een veenlaag.

In de regio proberen telers samen met provincie Noord-Brabant de waterkwaliteit te verbeteren. Het project Schoon Water voor Brabant zich richt op de ontwikkeling van landbouw met een lage milieu-impact. Johan Pals en Louise Pals-van Tetering beschrijven het specialisme van hun bedrijf als 'grove tuinbouw'.

Pals: 'We zeggen dat we akkerbouwers zijn, maar daaronder verstaan we peen, kool, spinazie en erwten. Vlak bij Breda is de groentesector sterk ontwikkeld. Er zaten hier veel veilingen en er zitten verwerkers van conserven- en diepvriesgroenten.'

We gaven zelf aan dat trips een probleem is in kool en zo begon het onderzoek met facelia

Johan Pals, vollegrondsgroenteteler en akkerbouwer in Lage Zwaluwe

Meer richting bioteelt

De ondernemers telen op de helft van hun areaal biologisch, de rest is gangbaar. Pals: 'We willen meer richting bio. Voor een deel van ons bedrijf hebben we een Skal-certificering, voor de rest On the Way to PlanetProof.' Volgens Pals-van Tetering gaat de ontwikkeling van biologisch door, maar niet snel genoeg: 'Bio heeft een extra stimulans nodig.'

Ook met de langlopende pacht hopen de akkerbouwers biologisch te kunnen uitbreiden. Dat laatste kan in de weg worden gezeten door de plicht bij overheidsgronden om niet meer terug te mogen schakelen. Pachters kunnen daardoor voorzichtig worden met bio.


Het bedrijf ligt aan de rand van het dorp.
Het bedrijf ligt aan de rand van het dorp. © Jorg Tönjes

Via Delphy raakten de agrariërs betrokken bij Schoon Water voor Brabant. Ze stapten in het project en deden mee aan een demo met mechanische onkruidbestrijding. Vorig jaar onderzochten de ondernemers hoe ze het onkruid zeebies mechanisch konden bestrijden. Behalve naar machines keken ze ook naar branden en milieuvriendelijker middelen. Nu werken ze vooral met proefvelden op het bedrijf. Daarnaast onderzoeken ze hoe facelia tegen trips kan worden ingezet.

Adviseur Alice Blok van CLM Onderzoek en Advies heeft vaak contact met de deelnemers aan Schoon Water voor Brabant. Zij kunnen rekenen op individuele begeleiding. 'Vanuit CLM kijken we naar het geheel en komen we met voorstellen rond nieuwe technieken. Geoff Flikweert is vanuit Delphy de specialist. Zo koppelen we ondernemers aan nieuwe mechanisatie.'


Kuubskisten op het erf van de Brabantse ondernemers.
Kuubskisten op het erf van de Brabantse ondernemers. © Jorg Tönjes

De ondernemers komen zelf met vragen over knelpunten. 'Ik gaf aan dat trips in kool een probleem was. Met de inzet van facelia leek dat vorig jaar beter te gaan', aldus Pals. Het mechanisme met facelia werkt op twee manieren. De plant wordt gezaaid voor het toevoegen van organisch materiaal om daarmee kevers aan te trekken. Deze bodeminsecten eten organisch materiaal in de bodem, waaronder tripspoppen. Ze voeden zich met het organische materiaal van de facelia. Een bijkomstigheid is dat de facelia ook een legertje vliegende natuurlijke vijanden aantrekt.

'Facelia is de voorteelt en een bankerplant', legt Blok uit. 'Er is al ervaring mee opgedaan in prei en nu proberen we wat het in de kool kan bijdragen. Facelia vriest makkelijk dood, zodat je geen veronkruiding hebt. Misschien trekt de plant ook nog andere natuurlijke vijanden aan. IPM Impact onderzoekt welke soorten in de bodem leven en neemt monsters op het bedrijf.'

Pals-Van Tetering: 'We hadden wel trips in de eerste kool en de uien blijven de beestjes ook nog aantrekken. Daarna leek het beter te worden en dat is belangrijk. De trips beschadigt de buitenste bladeren van de kool. Je hebt dan meer schoonmaakwerk en de verliezen nemen toe, doordat de kolen kleiner zijn na verwijderen van het buitenste blad.'


Groene ideeën

Voor onkruid zijn enkele machines te bedenken om dat chemievrij aan te pakken. Pals: 'Als biotelers zijn we al aangewezen op de groene ideeën. Daarom zoeken we binnen Schoon Water voor Brabant naar bruikbaardere maatregelen. Het is ook nuttig als we verdergaan met alleen bio. Het natte verloop van vorig jaar maakte het lastig met onkruid en schimmels.'

Soms is het voor de ondernemers frustrerend dat de consument dezelfde uiterlijke eisen stelt aan biologisch als aan gangbaar. Ondermaatse kolen of producten met een vlekje belanden te vaak voor de koeien. 'Zelfs de voedselbank stelt regels aan maat en verpakking', zegt Pals. Zijn vrouw voegt toe: 'Via Boerschappen raken we een beetje van de kleintjes kwijt. En via No Waste Army.'


Louise Pals-van Tetering en Johan Pals, vollegrondsgroentetelers en akkerbouwers in Lage Zwaluwe
Louise Pals-van Tetering en Johan Pals, vollegrondsgroentetelers en akkerbouwers in Lage Zwaluwe © Jorg Tönjes


Bedrijfsgegevens

Johan en Louise Pals-van Tetering hebben een vollegrondsgroente- en akkerbouwbedrijf in het Brabantse Lage Zwaluwe. Ze telen op 50 hectare gangbaar en 50 hectare biologisch. Hun bedrijf bevindt zich nabij de Biesbosch, in een waterrijk gebied met een meter klei op een veenlaag. Ze telen rode en witte kool, aardappelen, peen, spinazie, erwten, uien een graan.

Lees ook

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Vrijdag
    25° / 14°
    10 %
  • Zaterdag
    18° / 7°
    10 %
  • Zondag
    12° / 8°
    20 %
Meer weer