Graanschuur in Zwarte Zeegebied loopt snel leeg

De tarwe-export uit Oekraïne loopt, in vergelijking met vorig jaar, als een tierelier. Tot eind vorige week is er bijna 8 miljoen ton aan tarwe uit gegaan. Daarmee heeft het land al ongeveer de helft van de beschikbare hoeveelheid dit jaar geëxporteerd. Volgens het Amerikaanse ministerie van Landbouw USDA zullen de Oekraïners dit jaar zo'n 16 miljoen ton tarwe beschikbaar stellen voor export.

De tarweoogst in Oekraïne blijft volgens het Wasde-rapport van USDA steken op 22,9 miljoen ton. Daarmee is de oogst vergelijkbaar met vorig jaar. Maar de voorraden die zijn overgebleven uit het vorige seizoen zijn ruim 2 miljoen ton kleiner dan een jaar geleden. Daardoor is er minder graan beschikbaar om te exporteren. USDA denkt dat de uitvoer hierdoor zo'n 2,5 miljoen ton lager zal uitvallen.

Vooral in augustus en september heeft Oekraïne alle mogelijkheden aangegrepen om tarwe te exporteren. In beide maanden werd zo'n 2,3 miljoen ton uitgevoerd. Sinds de inval van Rusland in Oekraïne is het twee keer eerder voorgekomen dat er meer dan 2 miljoen ton tarwe is geëxporteerd. Dat was in februari (2,5 miljoen ton) en maart (2 miljoen ton) van dit jaar.

De uitvoer uit Oekraïne was in oktober al behoorlijk verminderd, tot 1,6 miljoen ton. Deze daling zet zich in november voort. In de eerste week van deze maand is de tarwe-export uit Oekraïne drastisch afgenomen, valt op te maken uit de laatste cijfers van de Oekraïense douane. De uitvoer is zo sterk afgenomen dat de hoeveelheid in de eerste week van deze maand ook ineens aanzienlijk kleiner is dan een jaar geleden.

In Rusland hebben de exporteurs ook volle bak gedraaid om tarwe aan het buitenland te leveren. Hoewel Turkije – de belangrijkste klant van Russische tarwe – het dit jaar laat afweten, worden recordhoeveelheden geëxporteerd. Het Russische marktanalysebureau SovEcon meldt dat de Russen in de eerste drie maanden van dit seizoen 15 miljoen ton tarwe hebben geëxporteerd. Vorig jaar ging in dezelfde periode 14,6 miljoen ton tarwe het land uit.

De Russen waren dit seizoen al heel vroeg zeer actief op de exportmarkt. Dat komt doordat de oogst dit jaar eerder begon dan normaal. Hierdoor waren al snel grote hoeveelheden graan beschikbaar voor de export. Belangrijk verschil met vorig jaar is de beschikbare hoeveelheid tarwe in Rusland. De oogst begon weliswaar vroeg, maar door droogte en vorstschade oogstten de telers zo'n 10 miljoen ton tarwe minder dan een jaar geleden. Op 1 oktober was 79 miljoen ton tarwe van het land gehaald, meldt SovEcon. Vorig jaar was dat 89 miljoen ton.

USDA heeft in de novemberuitgave van het Wasde-rapport de oogstraming voor Rusland ten opzichte van een maand geleden met 0,5 miljoen ton verlaagd naar 81,5 miljoen ton tarwe. Vorig jaar bedroeg de oogst volgens de Amerikanen 91,5 miljoen ton. Kleinere voorraadcijfers wijzen ook uit dat de Russen minder graan beschikbaar hebben. Op 1 oktober was de voorraad nog 38,7 miljoen ton. Deze hoeveelheid is 14 procent kleiner dan vorig jaar op dezelfde datum, aldus SovEcon.

Het marktanalysebureau schat de Russische tarwe-export dit seizoen uiteindelijk op 45,9 miljoen ton. Daarvan was begin oktober dus al 15 miljoen verscheept. Dat betekent dat in de resterende negen maanden nog amper 31 miljoen ton zal worden geëxporteerd. Per maand dus minder dan 3,5 miljoen ton, terwijl de Russen op volle capaciteit prima 5 miljoen ton tarwe voor export kunnen verwerken. Ter vergelijking: Nederland oogst in een normaal jaar iets meer dan 1 miljoen ton tarwe.

USDA denkt dat de Russen zo'n 48 miljoen ton tarwe zullen exporteren dit jaar. Het Amerikaanse ministerie rekent erop dat de Russen hun voorraden sterker zullen afbouwen om aan de vraag te voldoen. Vorig jaar exporteerden ze volgens de USDA-cijfers een recordhoeveelheid van 55,5 miljoen ton tarwe.