Bedrijfsopvolger bruist van ideeën voor melkveebedrijf

Bescheiden vertelt de 20-jarige Erik Wagenaar aan de keukentafel zijn verhaal. Geen fratsen is het eerste wat te binnen schiet. In de stal is de jonge boer pas echt in zijn element en is de trots zichtbaar. 'Dit is echt het mooiste dat er is. Als je goed voor je koeien zorgt, zorgen ze ook goed voor jou.' Aan voldoende zorg en aandacht ontbreekt het niet op het melkveebedrijf van de Wagenaars in Eastermar. Een kalf maakt speelse uitdagende sprongen in zijn ruime hok, wanneer de jonge melkveehouder langsloopt.

Wie een bezoek brengt aan het bedrijf, begrijpt dat dit is waar Wagenaar het voor doet en de energie vandaan haalt om elke dag in de oud-Hollandse stal de koeien stuk voor stuk langs te gaan met het melkstel. Bescheiden is hij ook, over de kleine melktank bijvoorbeeld. 'Tja, meer heb ik natuurlijk niet nodig.'

Bevoorrechte positie

Maar ook bescheiden over de uitzonderlijke situatie waarin Wagenaar verkeert. Als enig kind en zonder andere familieleden met ambitie is hij enige opvolger voor het schuldenvrije bedrijf. 'Ik zit wat dat betreft echt in een bijzondere en bevoorrechte positie. We kunnen prima leven van het bedrijf zoals het nu is. Onze kosten zijn laag, zowel voor ons levensonderhoud als voor de koeien. Dus in die zin hebben we niets te klagen. Eigenlijk is het alleen die oude stal die tegenzit.'

Groeien is voor de jonge melkveehouder geen noodzaak, hoewel hij de krimp van 30 naar 22 koeien na de invoering van de superheffing graag anders had gezien. 'Dan had ik nu meer koeien kunnen houden en had ik met misschien 40 koeien het land beter kunnen benutten. Maar je moet altijd uitgaan van je eigen kracht en je eigen waarden. Groeien om het groeien hoeft voor mij niet. Je moet het ook financieren en dat moet je met groei kunnen terugverdienen. Voor je het weet, zet je jezelf klem en kun je alleen nog maar meer uitbreiden en optimaliseren om de schulden af te lossen. Ik wil zelf aan zet blijven.'

Innoveren in stal

De stal, waar de koeien de hele winter vaststaan, is voor Wagenaar nog niet een heikel punt, maar als er iets wordt geïnvesteerd op het bedrijf, dan is het zeker hier. 'Het vaststaan is natuurlijk niet het mooiste, maar de koeien hebben daar eigenlijk niet van te lijden. In de winter staan ze lekker warm en in de zomer gaan ze allemaal naar buiten. Als het een keer in het najaar een slechte dag is en ik maak ze los, dan blijven ze gewoon binnen met z'n allen.'

Hoewel het nog niet duidelijk is wanneer de familie investeert, is de jonge boer wel duidelijk over wat er moet komen. De bestaande stal wordt gerenoveerd en omgebouwd tot een potstal. 'Ik wil geen gedoe met roosters. Klauwproblemen zijn ons vreemd en dat wil ik zo houden. En de voordelen van emissiearme roosters, daar geloof ik ook niet in. Volgens mij sluit je dan alles af, maar dat gas moet toch een keer ontsnappen', beargumenteert Wagenaar hoofdschuddend.

Mest

De potstal brengt voor de melkveehouder nog een ander belangrijk voordeel mee. De vaste mest kan bovengronds worden aangebracht. 'Voor de bodem en voor het milieu is dat volgens mij veel beter. Je brengt de mest en flink wat organische stof op de bovenste laag. Daar is het veel effectiever dan drijfmest die je injecteert bij de wortels.'

Wagenaar is dan ook enthousiast over een project van de Noardlyke Fryske Wâlden. In het project wordt onderzocht wat de verschillen zijn in de opname van de voedingsstoffen tussen bovengrondse mestaanwending en bemesting met een zodebemester. De melkveehouder ziet zijn bedrijf en de doelstellingen van de natuurvereniging als verlengstuk van elkaar.

CO2 reduceren

'De natuur is hier prachtig en ik draag daar graag aan bij. Maar het is een gemis dat de houtwallen niet meetellen als CO2-opname voor mijn bedrijf. Het is toch raar dat bedrijven zoals Shell wel een boom mogen planten om CO2 te reduceren, terwijl die van mij niet meetellen? Dat kun je toch niet verkopen?'

Hoewel het motto van de jonge ondernemer 'met rust kom je het verst' als een paal boven water staat, kijkt hij met argusogen naar de ontwikkelingen in Den Haag. Op 1 oktober vorig jaar was hij dan ook van de partij op het Malieveld.

Halvering veestapel

'Dat was belachelijk hoe die regels voor halvering van de veestapel werden aangekondigd. Met 22 koeien kan het nog wel onder deze omstandigheden, maar met 11 koeien kan ik geen boterham eten. Maar ik geloof niet dat je nu nog een keer zoiets moet doen. Nu is het tijd voor vervolgstappen en gesprekken. Je moet zorgen dat je de hele sector vertegenwoordigt en niet alleen maar de voor- en tegenstanders op nog grotere afstand van elkaar brengt.'