'Wonen bij zorgboer neemt vlucht'

De Federatie Landbouw en Zorg verwacht dat er dit najaar een keurmerk wonen is voor alle bij de federatie aangesloten zorgboerderijen. Op dit moment wordt een pilot gedraaid met enkele zorgboeren. ‘Wonen vergt weer heel andere verantwoordelijkheden dan dagbesteding en logeren die al onder het keurmerk vallen’, stelt Ton van der Biezen van de Federatie Landbouw en Zorg. ‘Zo moet de zorgboer een professioneel netwerk van onder andere crisisopvang hebben.’

Arts

Een van de voorlopers op dit gebied is stichting Bezinn. Zo’n 60 van de 160 leden-zorgboeren hebben belangstelling voor wonen of bieden dit al aan, blijkt uit een inventarisatie. Bezinn-bestuurster en zorgboerin Attsje de Vries van zorgboerderij Moai Seldsum in Oentsjerk spreekt van een omslag in de zorgwereld. ‘Zorgboerderijen en zorginstellingen gaan straks meer samenwerken waardoor we cliënten gerichter kunnen helpen. Zo kan makkelijker de hulp van specialisten als een orthopedagoog of een arts voor verstandelijk beperkten worden ingeschakeld’, vertelt De Vries.

‘We kunnen samen met de grotere zorginstellingen overleg voeren waar een cliënt het beste op zijn plek is. Zo maken we een professionaliseringsslag zonder dat dit ten koste gaat van de eigenheid van iedere zorgboerderij.’ Een ander voordeel is dat wonen op zorgboerderijen uitval bij dagbesteding kan voorkomen, omdat zorgboerderijen meer regie hebben op hun cliënten, stelden onderzoekers van Wageningen UR eerder.

Daarnaast zorgt het niet alleen voor continuïteit voor cliënten, maar ook voor zorgboeren, stelt De Vries. ‘Het zorgt voor een vast inkomen per maand, we hebben een betere bezetting en we krijgen een veel betere band met onze cliënten.’

Ten slotte betekent het een stukje risicospreiding voor de boer. ‘Er zijn zeker bij melkveehouders veel onzekerheden. Wanneer je hart bij de zorg ligt, is het goed om een overlevingsmethode te vinden voor je bedrijf. Wij verwachten dat hierdoor wonen op zorgboerderijen een vlucht gaat nemen, vooral omdat er in een behoefte wordt voorzien.’

Ondersneeuwen

Op het bedrijf van Attsje en Thomas de Vries wonen 25 jongeren met een verstandelijke beperking en/of psychische problemen. Een van de woonlocaties ligt op afstand, een bewuste keuze. ‘Met de uitbreiding van de zorgtak wilden we niet dat de melkveehouderij met veertig koeien zou ondersneeuwen’, vertelt De Vries.

‘Daarbij komt dat het voor sommige cliënten goed is om niet te wonen waar ze werken. Ze kunnen lopend of op de fiets naar de dagbesteding of het werk gaan.’
Het wonen vloeit voort uit de logeerweekenden waarmee het paar vijftien jaar geleden begon. ‘Ouders vroegen ernaar. We konden hen hiermee ontlasten. Voor de zorgverzekeraar die in eerste instantie helemaal niet wist wat een zorgboerderij was, was logeren een oplossing voor hun wachtlijst. Het was bovendien financieel aantrekkelijk voor de overheid die hierdoor minder kwijt was aan zorgkosten.’

Privéleven

De Vries begon met vier cliënten in haar gezin, uiteindelijk waren dat er twaalf. Een te grote last, zegt ze nu. ‘Het tast je privéleven veel te veel aan. Een privéhuis moet je privé houden.’ Daarom raadt de zorgboerin ondernemers die met wonen willen beginnen aan te investeren in een gebouw op of bij het erf.

Een ander punt waar ondernemers rekening mee moeten houden, zijn de hogere personeelskosten. ‘De omzet ligt met wonen hoger, maar we hebben ook meer personeel in dienst. Bij ons zijn de personeelskosten met 26 medewerkers de grootste kostenpost door veel een-op-eenbegeleiding en drie slaapdiensten per nacht. Dat hakt erin.’