‘Steenmeel mogelijk alternatief kalk’

Pieter StokkermansHet praktijknetwerk legde dit jaar op een aantal percelen een proef aan met steenmeel als alternatief voor kalk. Qua kosten kan steenmeel de concurrentie met kalk niet aan. Wel heeft steenmeel aanvullende voordelen die dit product tot een mogelijk aantrekkelijk alternatief maken.
Netwerkbegeleider Wim Honkoop van PPP-Agro Advies ziet zeker kansen voor steenmeel: ‘Een nadeel van kalk is dat het leidt tot afbraak van organische stof, wat niet wenselijk is voor de bodemvruchtbaarheid. Steenmeel heeft dat effect niet.’
Ook bevat steenmeel mineralen die de groei van het gras bevorderen. Dit effect is pas na enkele jaren zichtbaar in de vorm van een betere kwaliteit en meer opbrengst, verwacht Honkoop. Uit de praktijkproef bleek overigens ook een direct effect. De eerste snede had dit jaar tot wel 20 procent meeropbrengst. De opbrengst van de tweede snede was door een hergroeivertraging iets minder, maar deed de eerdere meeropbrengst niet teniet.
Ook op proefboerderij Zegveld ligt een proef. ook hier lag de opbrengst hoger. Een gift van 3.000 kilo steenmeel per hectare leverde 650 kilo meer droge stof per jaar. Een gift van 1.500 kilo gaf een meeropbrengst van 500 kilo droge stof.
Het netwerk onderzoekt nog wat de oorzaak is van de toch onverwachte meeropbrengst. Binnenkort volgt een bodemonderzoek naar onder andere de hoeveelheid sporenelementen en de pH.
‘Mogelijk werkt de gebruikte soort steenmeel sneller dan is aangegeven. Hierdoor is wellicht de pH extra verhoogd, waardoor extra mineralisatie plaats vindt. Dit leidt niet alleen tot meeropbrengst, maar ook tot een hoger eiwitgehalte’, stelt Honkoop.
Het netwerk onderwerpt de gewasmonsters van dit seizoen ook nog aan een uitgebreide analyse. De deelnemers zijn vooral benieuwd naar verschillen in eiwitgehalte en sporenelementen in het gras.

Constante kwaliteit

Honkoop merkt op dat de kwaliteit en de samenstelling van steenmeel over het algemeen constant is. ‘We hebben daarom een steenmeellijst gemaakt met de samenstelling van ieder steenmeelproduct. Die enkele met een wisselende samenstelling staat niet op de lijst.’
Verder denkt de netwerkbegeleider dat steenmeel ook op een andere manier de bodemkwaliteit kan versterken.‘Met uitzondering van veen vindt elke bodem zijn oorsprong in geërodeerd en verweerd gesteente. Dit vormt de ruggengraat van de bodem.’
‘Elementen uit deze bodemmineralen komen langzaam vrij. Vooral op zandgronden, maar ook op veen is te zien dat er vaak weinig sporenlementen in de bodem zitten. Dat is niet goed voor de bodemkwaliteit. Wellicht kan het steenmeel die ‘fundering’ terugbrengen’, aldus Honkoop.