Litouws referendum grondaankoop ongeldig

Het referendum afgelopen weekeinde over de vraag of het land de verkoop van land aan buitenlanders weer moet verbieden is door een te lage opkomst niet geldig.

Door een overgangsperiode die Litouwen heeft bedongen bij de toetreding tot de EU in 2004 konden niet-Litouwers tot 1 mei dit jaar formeel geen grond kopen in het Baltische land.

Angst

De angst bestaat dat de lage grondprijzen zo zouden worden opgestuwd dat niet-vermogende Litouwse boeren moeite zouden hebben om uit te breiden. Tegelijkertijd zouden West-Europese agrariërs juist profiteren.

Een vruchtbaar Litouws perceel kostte in 2013 gemiddeld tussen de 3.000 en 4.500 euro per hectare.

Schrik

Een burgerinitiatief slaagde erin 300.000 handtekeningen te verzamelen in het land met 2,5 miljoen stemgerechtigden. Dit tot grote schrik van de Litouwse regering, omdat een nieuw verbod leidt tot een conflict. Volgens peilingen is driekwart van de Litouwers tegen het openstellen van de grondmarkt.

Maar omdat de campagne moeilijk van de grond kwam en het referendum niet samenviel met andere verkiezingen, werd in de dagen voor de rondvraag sterk getwijfeld of de benodigde opkomst van 50 procent zou worden gehaald.

Twijfels terecht

De organisatoren klaagden dat het parlement een ongunstig moment heeft geprikt voor de volksraadpleging. Die twijfels bleken terecht. Hoewel 70 procent van de stemmers voor de verkooprestrictie stemden, kwam minder dan 15 procent opdagen.

Michiel van Blommestein