Meer aandacht voor voeropname big

Ilona LesscherEr zijn maar weinig zeugenhouders die precies weten hoeveel voer hun biggen opnemen, is Timmermans ervaring. Terwijl dat niet zo moeilijk is, door vast te leggen hoe lang biggen erover doen voor ze een kilo biggenvoer op hebben.
Timmerman pleit ervoor dat vermeerderaars zich meer verdiepen in het voeropnamepatroon van biggen. Als norm hanteert Timmerman bij een speenleeftijd van 21 dagen tussen dag 5 en dag 21 een voeropname van 300 gram per big, met 150 gram als minimum. Ligt de speenleeftijd op 28 dagen, dan is het ideaal wanneer een big 500 gram voer opneemt, met 300 gram als minimum.
Bij een speenleeftijd van 21 dagen ligt de gewenste voeropname op dag 4 na het spenen op 500 gram (minimum 400 gram). Voor biggen die op 28 dagen zijn gespeend geldt die norm al op dag 3 na het spenen.
Na 7 dagen ligt de optimale voeropname van beide speenleeftijden tussen de 1.250 en 1.750 gram, met als minimum 1.250 gram, ervan uitgaande dat het waterverbruik 10 procent van het lichaamsgewicht is. ‘Ligt de voeropname lager of hoger, dan is actie gewenst’, stelt Timmerman.
‘Streef ernaar de biggen in de kraamstal al zoveel mogelijk vast voer te laten opnemen en laat het speenproces zo soepel mogelijk verlopen. Een goede voeropname helpt om darmschade en een daaruit voortvloeiende slechtere diergezondheid en lagere groei te voorkomen’, schetst Timmerman.
Timmerman adviseert vermeerderaars de eerste één tot twee weken na het spenen - de meest kritische periode - in te zetten op gezonde biggen. ‘Door te streven naar maximale groei vergroot je het risico op plotselinge uitval. Verstrek je vanaf twee, drie weken voer met hogere gehalten eiwitten en aminozuren, dan pakt een big de groei vlot op en haalt de achterstand wel weer in.’

Premiumvoeders

Sinds het gebruik van antibiotica aan banden is gelegd, staan de prestaties van de biggen op vermeerderingsbedrijven onder druk. De groei van de biggen loopt terug, en er zijn meer problemen met diarree, streptokokken, plotselinge sterfte en oorrand necrose. Zeugenhouders hebben verschillende mogelijkheden om daar iets aan te doen, geeft Timmerman aan.
Als eerste noemt hij het gebruik van premiumvoeders. Dat zijn biggenvoeders die gemaakt zijn in een gespecialiseerde fabriek die uitsluitend biggenvoeders produceert. Daardoor is er minder kans op versleping en er worden uitsluitend grondstoffen gebruikt die voor biggen bestemd zijn. Premiumvoeders voeren leidt tot een hoger eindgewicht, betere groei en gunstiger voederconversie. Tegelijkertijd zijn er bij de premiumbiggen minder veterinaire behandelingen en ligt de uitval lager.
Om de voeropname te stimuleren verdienen zachte, slijtvaste pellets de voorkeur. Zachte korrels of kruimel lossen beter op in de maag en zorgen daarmee voor een betere voorvertering van het voer.
De maag van de big kan zelf onvoldoende zoutzuur aanmaken om de pH naar het juiste niveau te brengen. ‘Om die reden zou je theoretisch nog wel meer zuur in het voer willen, maar een big moet het wel willen blijven vreten’, aldus Timmerman. Een lage pH werpt een barrière op tegen bacteriën en zet de eiwitvertering in gang.

Weerstand

Een lage pH werkt positief op de weerstand. Onderzoek van De Heus Voeders en TNO Delft bijvoorbeeld laat zien dat op bedrijven met problemen met streptokokken de pH in de maag en darm gemiddeld hoger ligt.
‘Ik vind het een pre als een vermeerderaar het drinkwater voor de gespeende biggen aanzuurt. Maar daarvoor geldt wel: als je het doet, moet je het continu doen. Een paar dagen wel en dan weer een paar dagen niet leidt niet tot het gewenste effect.’
Timmerman is 24 juni een van de sprekers tijdens de bijeenkomst ‘Wroeten met biggenopfok’ van VarkensNet in Nederweert.