Nieuwe fritesrassen gebruiken minder stikstof

Aviko heeft dit jaar een demoveld met elf fritesrassen aangelegd op de Inspiratieboerderij van Groeikracht Cosun bij akkerbouwer Mariëlle Keijzer in Lelystad. Tijdens een Inspiratiemiddag gaf Aviko-agronoom Wiebren Veen daar vorige week een toelichting op enkele nieuwe rassen en de verschillen ten opzichte van het bestaande sortiment. De traditionele rassen in de demo zijn Agria, Bintje, Fontane, Innovator, Markies en Victoria.

Een relatieve nieuwkomer is Donata. Dit ras levert grove langwerpige knollen, laat Veen zien. 'Dit ras doet het goed op zware kleigrond, zoals hier in Flevoland, heeft weinig last van droogte en is goed te bewaren.' Positief is de lage stikstofbehoefte. Op klei is de algemene adviesdosering 150 tot 180 kilo zuivere stikstof per hectare. De opbrengstcapaciteit van Donata is redelijk, maar het ras geeft gemiddeld wel iets minder kilo's dan Agria.

Veelbelovend is volgens Aviko het nieuwe ras Edison. Deze aardappel is in de verwerking breed inzetbaar en ook te gebruiken voor bijvoorbeeld de productie van rösti. Op het demoveld lijkt het gewas volgens de aanwezige aardappeltelers minder robuust. Toch zijn de opbrengsten vergelijkbaar met Fontane, terwijl de stikstofgift over het algemeen lager ligt, stelt Veen. 'Zowel op zware als lichtere grond zien we mooie teeltresultaten.'

Net voorbij testfase

Voor de verwerking is Ikarus echt nieuw. Het ras is voor Aviko net voorbij de testfase, laat Veen weten, en de eerste ervaringen noemt hij positief. De afgelopen jaren zijn met dit ras enkele testen gedaan op praktijkschaal.

In zijn toelichting vertelt de agronoom dat Ikarus een opmerkelijk goede smaak heeft en ook een lage stikstofbehoefte. De donkergele vleeskleur is vergelijkbaar met Agria. Het ras geeft ook mooie lange knollen, is goed bewaarbaar en enigszins blauwgevoelig.

Het ras Lugano heeft een brede resistentie tegen aardappelmoeheid (AM) en is goed te telen op kleigrond. Daarom is er de laatste jaren veel belangstelling voor dit ras en met name in Flevoland neemt het areaal sterk toe. 'Deze aardappel doet het goed bij ons in de verwerking en heeft daarom een vaste plek verworven in het rassenassortiment van Aviko.'

Het laatste nieuwe aardappelras waarvoor Veen aandacht vraagt op het demoveld is Travolta. Dit ras wordt inmiddels op een aantal percelen in de praktijk geteeld, onder meer vanwege de brede resistentie tegen AM. De verwachtingen zijn hooggespannen. 'Travolta heeft een lichtgele vleeskleur en mooie grove, langwerpige knollen. In de verwerking is daardoor het rendement hoog', aldus Veen. Hij voegt eraan toe dat het ras veel kilo's geeft en iets vroeger is dan Fontane.

Veel tal en grove knollen

In de objecten met de meer traditionele fritesrassen wijst Veen bij Agria op de kans op doorwas, vanwege het groeiseizoen met veel groeischokken. De Innovators op het demoveld beginnen volgens de agronoom al af te rijpen.

Ondanks de bescheiden stikstofgift is Van Veen niet ontevreden over de te verwachten opbrengst. Voorafgaand aan de bijeenkomst zijn per ras een aantal struiken gerooid. 'Innovator laat hier veel tal zien en de knollen zijn ook al behoorlijk grof. De productie wordt momenteel ingeschat op 45 tot 50 ton per hectare.'

De opbrengst van Fontane lijkt ook goed op de Flevolandse klei, hoewel het vooral een zandaardappel is. Het gewas groeit nog volop. De Bintje-proefrooiing laat met de onregelmatige maatsortering en gevoeligheid voor doorwas zien waarom het ras weinig meer wordt geteeld.

Voor Victoria is het volgens Veen ook maar de vraag hoelang dit ras nog wordt geteeld. Vooral vanwege de virusgevoeligheid in de pootgoedteelt. In de verwerking zijn alternatieven beschikbaar.

Aan het eind van de rondgang langs de rassen vertelt Veen dat het voor de verwerking nog even wachten is op een geschikt aardappelras met resistentie tegen phytophthora. 'Nieuwe rassen met sterkere en gestapelde resistentiegenen zitten in de pijplijn. Het duurt nog een aantal jaar voordat die op grote schaal in de praktijk kunnen worden geteeld en verwerkt.'