'Zaadjes kiemen voor nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid'

Vijf jaar geleden verscheen Frans Timmermans ineens aan onze onderhandelingstafel. Als Eurocommissaris voor Klimaat eiste hij een fors groenere landbouw. Hij was een 'Rupsje Nooitgenoeg' en dreigde alles te blokkeren. Uiteindelijk kwam het redelijk goed. Inmiddels kiemen de zaadjes voor het Europese landbouwbeleid van 2028 tot 2034. In de komende maanden wil de Europese Commissie al de eerste plannen presenteren. Dat is het startschot. Partijen in het Europees Parlement en de nationale regeringen beginnen dan een wedstrijdje touwtrekken om de belangen. Opnieuw staat alles op het spel.

De eerste vraag is: blijft de hectarepremie overeind? Die premies vormen nu de helft van het Europese budget voor landbouw. Maar er wordt gewezen op Oekraïne: als dat enorme land toetreedt tot de Europese Unie, dan slurpt het veel geld op voor hectarepremies, wellicht zelfs een vijfde van de begroting. Een kwart van het budget gaat nu naar vrijwillige ecopremies. Wordt dat meer of minder? Nederland doet al meer dan Europees beleid vraagt.

Nog ingrijpender: houden we een gemeenschappelijke landbouwbegroting? Sommige landen willen het Europese geld liever zelf verdelen. Dat kan tot grote verschillen tussen lidstaten leiden; het ene land zou er boeren van kunnen steunen, terwijl het buurland er alleen maar natuur mee gaat betalen.

Oplettendheid is dus geboden. De SGP zit in het Europees Parlement gelukkig aan de gesprekstafel. Wij pleiten voor stabiliteit en steun. Boeren moeten zekerheid hebben over de langere termijn. Hectarepremies kunnen daarbij een rol spelen, maar de voorwaarden moeten uitvoerbaar blijven. We moeten voldoende voedselproductie houden op ons eigen continent: afhankelijk worden van import verzwakt de economie en veiligheid. We pleiten dus voor behoud van de gemeenschappelijke begroting voor landbouw. Met gelijke voorwaarden voor alle boeren houden we een gelijk speelveld, met eerlijke concurrentie.

Belangrijk is dat regels en voorwaarden eenvoudiger worden. Het mes moet in de stapels eisen. Boeren moeten weer tijd en ruimte krijgen om te ondernemen. Daarvoor is ook een krachtige inzet van de Nederlandse regering nodig. Hopelijk daalt het stof in Den Haag op tijd.