De melkveehouderij heeft volop toekomstkansen

Erwin Wunnekink, voorzitter van de LTO-vakgroep Melkveehouderij en melkveehouder in Haarlo, vindt dat de melkveehouderij in het verleden te reactief is geweest en zou graag een draai zien naar een agenderende sector. Om daaraan richting te geven is in zijn ogen een visie nodig. De LTO-vakgroep heeft daarom hard gewerkt aan ‘Melkveehouderij met toekomst. Perspectief maak je zelf, maar niet alleen’, waarin de ambitie voor een gewaardeerde melkveehouderij in 2030 is vastgelegd. ‘Natuurlijk staan we voor veel maatschappelijke opgaven, maar we hebben vooral gekeken naar de kansen die er liggen.’

Vier sporen

In het ambitiestuk ligt de nadruk op sterk ondernemerschap van individuele melkveehouders, met steun van sector- en ketenorganisaties én van overheden en samenleving. Uitgangspunt is de persoonlijke kracht en ambitie van de ondernemers én de specifieke opgaves in het eigen gebied. Bij het werken aan een sector die waardering krijgt voor haar bijdrage aan ‘goed eten en mooi groen’ zet LTO zich in voor beleid op vier sporen:

• ‘Werken aan waarde’ focust op praktische waarden op het bedrijf: hoogwaardige voeding voor iedereen, rijke biodiversiteit en natuur op en rondom het bedrijf, gezonde bodem en schoon water, direct bijdragen aan realiseren van klimaatdoelen, gezonde en tevreden koeien en een vitaal platteland. De geleverde waarden vragen om een eerlijk verdienmodel, dat er nu nog onvoldoende is.

• De basis voor ‘beloning van waarde’ ligt in (nieuw) ondernemerschap, beginnend met beloning vanuit de keten in balans met de waarden op het bedrijf. Een langjarig perspectief vereist structurele financiering van groen-blauwe diensten, investeren in regionale beloningssystemen en transitiefondsen voor een omschakeling naar een andere bedrijfsvoering.

• ‘Een ondernemers- en gebiedsgerichte aanpak’ vraagt om een bottom-up benadering met door individuele melkveehouders zelfgekozen en vormgegeven boerenperspectief, ondersteund door deskundige begeleiders en monitoringsinstrumenten om de voortgang in beeld te brengen. Dat kan alleen vanuit vertrouwen in de toekomst van de melkveehouderij en betrokkenheid van overheden en samenleving.

• ‘Borging van randvoorwaarden’ is nodig voor behoud van voldoende grond voor de melkveehouderij, zonder generieke krimpmaatregelen op bedrijfsniveau en generieke bedrijfsnormen voor grondgebondenheid en mét financiële en juridische ruimte voor innovatie.

Geleidelijkheid

De voorzitter benadrukt dat de veranderingen alleen via de weg van de geleidelijkheid kunnen plaatsvinden. Toch zijn er al voorbeelden uit de praktijk, die in het webinar ‘Perspectief maak je zelf’ van 18 september aan bod zijn gekomen. Hij hoopt tijdens het congres niet alleen op melkveehouders, maar ook op beleidsmakers. ‘Wij kunnen hen handvatten bieden om in de breedte naar de oplossing van de huidige problemen kijken.’

De Rundvee- en Mechanisatie Vakdagen in Gorinchem ziet Wunnekink als een uitgelezen en laagdrempelige gelegenheid om meer melkveehouders kennis te laten maken met het perspectief dat LTO hen wil bieden. ‘Vanuit onze positieve kijk op de komende vijf jaar hopen we dat ze een dosis energie krijgen, die hen doet beseffen dat we er volop kansen liggen om een nieuwe weg in te slaan met de melkveehouderij.’