Enza is voorbereid op nieuwe fysio's valse meeldauw

Bremia lactucae, ofwel valse meeldauw, komt wereldwijd voor. De schimmelziekte vormt een groot probleem voor de opbrengst en kwaliteit van slagewassen. Bremia is genetisch gezien zeer variabel en berucht vanwege het vermogen om nieuwe isolaten of fysio's te ontwikkelen die de resistentie van bestaande rassen omzeilen.

Enza+is+voorbereid+op+nieuwe+fysio%27s+valse+meeldauw
© Job Hiddink

Het vinden van een geschikte resistentie tegen Bremia lactucae is noodzakelijk en is een continu proces, zo werd vorige week duidelijk tijdens de open dagen van Enza Zaden in het Noord-Hollandse Twisk. De zaadfirma is met een aandeel van zeker 80 procent marktleider in ijsbergsla. Elke keer wanneer een nieuwe fysio opduikt, moet een nieuw genetisch antwoord worden gevonden om vervolgens in nieuwe rassen te worden gekruist.


Sporen van valse meeldauw op niet-resistent ijsbergslaras bij Enza Zaden.
Sporen van valse meeldauw op niet-resistent ijsbergslaras bij Enza Zaden. © Job Hiddink

'We zitten er bovenop', zegt Fokke Hoeksma, teeltadviseur bij Enza Zaden. 'Dit jaar zijn er drie nieuwe Bremia-fysio's benoemd. Al onze ijsbergslarassen zijn getest en een groot deel blijkt ook resistent tegen deze varianten. Voor de rassen die wel vatbaar zijn, hebben we opvolgers klaarstaan. Deze opvolgers hebben een brede resistentie en kunnen ook toekomstige fysio's ondervangen.'


Vertaalslag maken

In ijsbergsla hebben we een sterke positie, legt de teeltadviseur uit. 'De grootste zijn, geeft een bepaalde verantwoordelijkheid. We kijken daarom goed naar waar onze klanten baat bij hebben. De een levert aan de versmarkt, de ander aan de industrie. Doel is om een assortiment aan te bieden waarmee telers meerdere kanten op kunnen. Die vertaalslag moet je continu maken.'

We kijken goed naar eigenschappen waar onze klanten baat bij hebben

Fokke Hoeksma, teeltadviseur Enza Zaden

De teelt van ijsbergsla bestaat uit drie periodes: het voorjaar, de zomer en het najaar. 'Bij ons is elk segment afgedekt met een volledige Bremia-resistentie', aldus Hoeksma.


Enza heeft met Napelo sinds vorig teeltseizoen een robuust voorjaarsras in huis. 'Deze ijsbergsla groeit vlot vanaf het begin. Dat is een pluspunt in een tijd waarin we meer te maken krijgen met weersextremen. We verkopen dit ras ook biologisch, dan is die power van nature extra belangrijk.' Napelo leent zich goed voor de snijderij vanwege de mooie gelaagdheid in de krop.


IJsbergsla op het demoveld van Enza Zaden in Twisk.
IJsbergsla op het demoveld van Enza Zaden in Twisk. © Job Hiddink

Grootste variëteit van de zaadfirma is het zomerras Eduardo. Hoeksma: 'Dit ras is al een paar jaar oud, maar is zelfs resistent tegen de nieuwste fysio Bl:40EU. Soms blijkt een bestaand ras het fysio al af te dekken.' Volgens hem kan een slateler met Eduardo twee kanten uit. 'Dit ras is geschikt voor zowel de versmarkt als de industrie. Daarnaast is Eduardo sterk in omschakeling tussen voorjaar-zomer en zomer-herfst. De krop vult goed en het laat een mooie versnijdbaarheid zien.'


Duidelijk verschil

Voordat Hoeksma doorloopt naar een Bremia-resistent zomer/herfstras, laat hij het niet-resistente ras Gonzalo zien. 'Gonzalo was een van onze hoofdrassen in het zuiden, maar zit nu compleet onder de valse meeldauw. Als dat verder doorgaat, is het niet meer oogstbaar. Het verschil met een resistent ras is duidelijk te zien.'

Als opvolger van Gonzalo wijst de teeltadviseur Santino aan, een nieuw ras dat geschikt is voor de zomer met volledige Bremia-resistentie. 'Dit ras heeft een mooie gesloten onderkant en kent een goede oogstsnelheid. Wat betreft omvang blijft Santino net onder Eduardo.'


Een mooie gelaagdheid in de krop is belangrijk.
Een mooie gelaagdheid in de krop is belangrijk. © Job Hiddink

Hoofdras van Enza voor de herfstperiode is Casemiro. Deze variëteit heeft naast een brede Bremia-resistentie ook een resistentie tegen Nasanovia, ofwel de groene slaluis. 'Een betrouwbaar ras voor in het najaar', vindt Hoeksma. 'In de herfst heb je een ras nodig die ook snelheid maakt om op tijd voor de kou te kunnen oogsten. Een paar jaar ervaring leert dat met Casemiro goed valt te werken.'

Kenmerkend voor Casemiro is de mooie bolvorm en de donkere kleur. 'Het is een mooi voorbeeld van een dubbeldoelras, die zowel in trek is bij supermarkt als bij snijderijen.'


Gezamenlijk initiatief identificeert nieuwe Bremia-fysio's

Het is van belang om constant nieuwe Bremia lactucae-fysio's te identificeren die een significante bedreiging vormen voor de Amerikaanse en Europese slamarkt. Over die fysio's moet op een gestandaardiseerde wijze gecommuniceerd worden naar telers. Daarvoor bestaat het International Bremia Evaluation Board (IBEB). Dit is een gezamenlijk initiatief van slaveredelaars in de Verenigde Staten, Frankrijk en Nederland en de University of California-Davis, Naktuinbouw en het Franse National Seed Station. De identificatie en nominatie van de fysio's gebeurt door regionale commissies op elk continent.

Lees ook

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Maandag
    19° / 8°
    40 %
  • Dinsdag
    18° / 10°
    20 %
  • Woensdag
    17° / 8°
    10 %
Meer weer