Fosfaatwet schendt mensenrechtenverdrag niet

Dat schrijft staatssecretaris Martijn van Dam (EZ) in een reactie op Kamervragen van de VVD. Op verzoek van VVD-Kamerlid Helma Lodders liet Van Dam door juristen van het ministerie van Veiligheid en Justitie controleren of het wetsvoorstel voor de fosfaatrechten voldoet aan het mensenrechtenverdrag. Naast de fundamentele vrijheden van de mens regelt dit verdrag de regulering van eigendommen.

Als de overheid zich mengt in eigendommen van burgers of bedrijven, dan moet dit 'een gerechtvaardigde doelstelling dienen en in algemene zin proportioneel zijn'.

Lodders' verzoek volgde op het uitstel van de fosfaatrechten met een jaar. Zij wilde weten of daarmee de wet nog wel voldeed aan eisen van een gerechtvaardigde doelstelling, zoals verwoord in het verdrag.

Peildatum

Van Dam schrijft aan de Kamer dat het ministerie van Veiligheid en Justitie concludeert dat de peildatum van 2 juli 2015 niet wordt aangetast door het uitstel van de fosfaatrechten. Aanpassen van de datum zou juist een inbreuk zijn op het verdrag. 'Dat is vooral in het licht van de noodzaak dat de peildatum voorzienbaar moet zijn problematisch', aldus de staatssecretaris.

Het ministerie van Veiligheid en Justitie toetste ook de – beperkte – knelgevallenregeling zoals Van Dam die voorzien heeft in de fosfaatwet. Ook deze wordt door de juristen 'proportioneel' geacht, schrijft hij.

Knelgevallenregeling

In reactie op de conclusie van het ministerie van Veiligheid en Justitie benadrukt de staatssecretaris dat de huidige knelgevallenregeling zorgvuldig is bepaald.

'Omdat het fosfaatproductieplafond wordt overschreden, is geconstateerd dat de knelgevallenvoorziening zo beperkt mogelijk moet blijven. Het ministerie wijst op de noodzaak om, indien zou worden overwogen categorieën knelgevallen toe te voegen, zorgvuldig af te wegen of toevoeging van categorieën knelgevallen gerechtvaardigd is.'

Onmogelijk

De brief stelt dat voorkomen moet worden dat door een verruiming van de knelgevallenregeling een fors hogere generieke afroming noodzakelijk wordt. Die korting kan dan zo hoog uitvallen dat naleving van de derogatie - het doel van de fosfaatrechten - op korte termijn onmogelijk wordt.
Van Dam schrijft dan ook dat hij in het advies van het ministerie van Veiligheid en Justitie geen aanleiding ziet om de peildatum te wijzigen of de knelgevallenvoorziening te verruimen.