Grenzen

De vrijdag is de enige dag van de week dat ik niet hoef te koken. Mijn ouders passen die dag op de kinderen en als bijkomende luxe zorgt mijn moeder voor het eten.
Als ik na een dag werken thuiskom, staat er een koud biertje klaar en op mijn bord sist een medium biefstukje. Met zijn zessen schuiven we rond de tafel. Vorige week stapte precies op het moment dat we proostten deelnemer Ernst onze woonkamer binnen. 'Ik was vergeten jullie een fijn weekend te wensen.' Hij keek naar de tafel, naar ons. 'Wat gezellig hier.'
'Weg Ernst, jij mag niet eten', riep mijn peuter en ik voelde een steek in mijn buik. Ernst en ik zijn in hetzelfde jaar geboren. Hij woont in een woongroep voor verstandelijk en lichamelijk gehandicapten, ik met mijn gezin op een boerderij. Sommige gehandicapten zijn zo gehandicapt dat ze niet doorhebben dat ze 'anders' zijn, maar Ernst beseft dat helaas heel goed. Stikjaloers en depressief is hij ervan. En toch.
Zou ik zeggen: 'Schuif lekker aan Ernst, ik pak een bord voor je', dan zou ik mijn gezin voorbijlopen. Ernst kent namelijk geen grenzen in het knuffelen van mijn kinderen. Hij knuffelt zo hard en onophoudelijk, dat mijn oudste zoontje bang voor hem is.
Natuurlijk hebben we hem wel eens uitgenodigd en uitgelegd dat hij de kinderen rustig moet laten eten. Dat hij afstand moet houden. Maar na weer een dramatische maaltijd zat mijn man gefrustreerd boven en mijn peuter stilletjes in een hoekje van de bank.
Grenzen, grenzen. Het is een continue zoektocht. Toen we zaterdagochtend op het punt stonden naar de dierentuin te gaan, kwam er een bericht van Ernst binnen op mijn telefoon. 'Ik hoorde dat jullie naar de dierentuin gaan. Mag ik alsjeblieft mee? Nee zeker?' Hij wist het antwoord al.
Weer die steek. Ik keek mijn man aan. Ook hij twijfelde even. We weten hoe gek Ernst van dierentuinen is. 'Toch moeten we het niet doen', zei hij. 'Ik ga wel een keer apart met hem.'
Collega's op het erf zijn beter in grenzen stellen. Uit tests blijkt dat zij laag scoren op empathie. Ik scoor hoog; ben te inlevend. 'Je helpt Ernst door duidelijk te zijn', beweren zij. 'Dat is niet zielig. Het tegenovergestelde is waar; zo wordt hij het minst teleurgesteld. Hoe kan hij bij jou je woonkamer instappen? Jullie tuinhek is de grens, letterlijk en figuurlijk. Maak dat duidelijk. Je zoon kan het al. Nu jij nog.'