Jumbo zet HAK een hak

Het nieuws van de laatste week: mogelijk verbod glyfosaat, export landbouwproducten naar record in 2015, protesten in EU voor hogere landbouwprijzen, Engeland mogelijk uit EU, Schengenverdrag staat op springen en Jumbo verkoopt geen producten meer van HAK.
Deze zaken hebben allemaal direct of indirect invloed op de markt. Jumbo verkocht korte tijd geen HAK-producten omdat de prijs te hoog zou zijn. Nu geloof ik dat niet echt; eerder dat Jumbo haar marge wil behouden en toch als goedkoopste kruidenier de klant wil binnenhalen. Een paar dagen later waren ze het weer met elkaar eens.
Dat geeft te denken, evenals de vraag uit welke zak deze 'overbrugging' uiteindelijk moet komen. Is het niet merkwaardig dat ze het zo snel weer eens waren? De voorraden stijgen snel als grote afnemers het even laten afweten, terwijl grondstoffen al zijn ingekocht en productieprocessen doorlopen. Dan ben je bijna tot elkaar veroordeeld. Groot is macht in de markt.
Waarom leveren wij, telers, aan grootgrutters die de goedkoopste willen zijn? Daar vinden wij ons met onze kwaliteitsproducten toch te goed voor? Die willen we toch niet voor een appel en een ei van de hand te doen? De vraag is: hoe kunnen we onze krachten bundelen? We zitten in een aanbodgestuurde markt en produceren veelal zonder dat we weten welke prijs we krijgen of wie de afnemer is. Als individuele telers staan we zwak. We praten vaak over hoe dit te veranderen.
Autofabrikanten zijn jaren geleden overgestapt van aanbodgestuurd naar vraaggestuurd produceren. Een auto wordt eerst verkocht en dan pas gemaakt. Ook wij kunnen dat als we het over de volle breedte eens kunnen worden. Als sector kunnen we groot zijn en macht uitstralen en wel heel eenvoudig: door onze inzaai- of plantdata op te schuiven. Maar dan moet wel iedereen meedoen. Simpel, transparant en controleerbaar.
Halfvolle schuren hebben meestal een vollere portemonnee tot gevolg dan een volle schuur. Bovendien halen we met zo'n actie het nieuws en wordt het de consument duidelijk dat wij de achterkant van hun supermarkten zijn. We kunnen als telers solidair zijn. Waarom doen we het (nog) niet? Een goed financieel oogstjaar gewenst.