Positief over zaaien mais in ruitvorm

Hoftijzer zaaide vorig jaar met een Kverneland Optima 6m e-drive zestienrijige zaaimachine in combinatie met de iXtra LiFe fronttank voor toediening van vloeibare kunstmest. De machine is uitgerust met een RTK-gps-systeem van Trimble.
De test gebeurde in overleg met ForFarmers, Wageningen UR en Kverneland. Voor het loonbedrijf in Lochem was de inzet van deze bijzondere combinatie een sprong in het diepe. Praktijkervaring met zaaien in ruitvorm - ook wel driehoeksverband genoemd - was niet voorhanden en het loonbedrijf had nog geen ervaring met RTK-gps.

Ruitverband

Volgens directielid Ronald Colenbrander van Hoftijzer werd vorig jaar 180 hectare mais ingezaaid met de combinatie, waarvan 120 hectare in ruitverband. In plaats van de traditionele afstand van 75 centimeter tussen de rijen en zo'n 14 centimeter in de rij is de afstand bij een ruitverband 37,5 centimeter tussen de rijen en 28 centimeter in de rij. De GEOcontrol is ook af te stellen op een blokverband of andere structuren.
Volgens technisch medewerker Gerjan Meuleman van Hoftijzer zorgt de GEOcontrol in combinatie met de e-drive ervoor dat er een nauwkeurig zaaipatroon ontstaat. 'De e-drive bestaat uit de elektronische aandrijving en is RTK-gps aangestuurd. Dat geeft een nagenoeg perfecte sectieafsluiting op onder andere het kopeinde. Ook de vloeibare kunstmest wordt op deze manier aangestuurd.' Volgens Meuleman is hiermee verspilling van zaad en kunstmest als gevolg van overlap volledig te voorkomen.
Voor Hoftijzer vormde de Kverneland-zaaimachine dé oplossing in de zoektocht naar een betere mineralenbenutting in de maisteelt. 'Dit doel streven andere bestaande technieken, waarbij drijfmest in de rij toegepast wordt, ook na', zegt Colenbrander. 'Echter, met deze methodes ga je na uitvoering van de grondbewerkingen met een zware combinatie het land op.'
Een ander voordeel van de combinatie is dat het een los systeem is. Qua proces zijn er geen wijzigingen en de capaciteit van bemestings-, grondbewerkings- en zaaimaterieel blijft in stand. Reden dat 'slechts' 120 van de 180 hectare vorig jaar in ruitverband is ingezaaid, heeft volgens Colenbrander te maken met het feit dat sommige klanten eerst meer willen weten van de voor- en nadelen van deze teeltwijze.
In de beginfase had het systeem volgens Meuleman nog een kinderziekte. 'Het systeem dat moest zorgen voor het tijdig afsluiten van de vloeibare kunstmestunit op de kopakker werkte nog niet 100 procent naar tevredenheid. Daarvoor is meteen de eerste week de software aangepast.'
Daarnaast is er afgelopen jaar veel aandacht besteed aan het gebruiksvriendelijk maken van de machinebesturing. Dit jaar gaat het Lochemse loonbedrijf de combinatie volop inzetten. 'In het najaar van 2015 hebben we ook een eerste perceel met veldbonen gezaaid in ruitverband. We zijn aan het bekijken welke gewassen er nog meer geschikt zijn voor deze zaaimethode', vertelt Colenbrander.
Hoftijzer heeft de combinatie inmiddels gekocht via Kverneland-dealer Slootsmid Laren in het Gelderse Laren. Voor zover bekend rijden er nu twee Kverneland-maiszaaimachines in Nederland die in ruitverband op 37,5 centimeter kunnen zaaien.

Verrast

Een van de veehouders die mais lieten inzaaien met deze combinatie, was Alfred Scholten uit Winterswijk. 'Ik liet mijn mais vorig jaar in ruitvorm zaaien en werd verrast door de goede resultaten. Deze zaaiwijze levert een hogere opbrengst op en daarnaast meer zetmeel en minder nitraatuitspoeling (zie kader).'
Bij Scholten werden per hectare 90.000 maisplanten in ruitvorm gezaaid. De planten stonden op ruim 29 centimeter afstand van elkaar. 'De ruitvorm zorgt ervoor dat de planten meer ruimte hebben om zich te wortelen. Onkruid krijgt door de snelle gewassluiting weinig kans, waardoor je wellicht minder gewasbeschermingsmiddelen nodig hebt op termijn.'