Zaadbedrijven presenteren sterke groenten met minder werk

Nederlandse zaadbedrijven, die vooral gevestigd zijn in Noord-Holland, etaleren in week 39 traditioneel hun sortiment vollegrondsgroenten. Deze week trekt doorgaans ook internationale groentetelers en andere betrokkenen uit de keten. Dit jaar vonden dan ook opnieuw duizenden bezoekers hun weg naar de demovelden. Nieuwe Oogst bezocht er vijf en signaleerde enkele trends.

Met het nieuwe ras Nemesis F1 heeft Sakata Vegetables nu een krachtige broccoli met een hoog scherm in zijn assortiment. 'Dankzij het hoge scherm in het gewas is de broccoli makkelijker en sneller te oogsten', stelt salesmanager Benelux Michel Zeelen van Sakata op het demoveld in Zwaagdijk-Oost. 'De eigenschap van dit ras zorgt er ook voor dat de oogst eventueel is te mechaniseren. Dit kan uiteindelijk zorgen voor een besparing op de arbeidsuren.'

Bovendien draagt een hoger broccolischerm bij aan een betere kwaliteit, omdat het gewas dan beter kan opdrogen. Dit maakt het ras sterker tegen interne valse meeldauw, wat een van de oorzaken is van schermrot in broccoli.

Een stukje verderop in Grootebroek presenteert Syngenta Seeds het bloemkoolrassensegment 'New White'. Deze rassen zijn speciaal ontwikkeld om niet te hoeven worden bedekt tegen de zon, wat van belang is om geelverkleuring te voorkomen. 'Dergelijke rassen bestaan naast variëteiten met een grote mate van zelfdekbaarheid. Dit is de gangbare methode om de kool te beschermen tegen verkleuring door de zon', legt Pim Neefjes uit.

Neefjes is bij Syngenta wereldwijd verantwoordelijk voor de blad- en brassicagewassen. 'De bladeren beschermen over een lange tijd de kool, waardoor deze pas later of minder hoeft te worden bedekt. Dit bespaart ook arbeid en zorgt voor een witte bloemkool.'

Vanwege de toenemende weersextremen is schot in spinazie steeds vaker een probleem. Dit fenomeen komt met name voor tijdens de lange dagen in juni. Sakata speelt hier op in door het spinazieras Figaro F1 te presenteren. 'Dit ras, geschikt voor Noordwest-Europese teeltomstandigheden, heeft een hoge tolerantie tegen schot', meldt Zeelen. Volgens hem geldt dat in iets mindere mate voor het vergelijkbare ras Turandot F1.

Voordat rassen van Syngenta commercieel beschikbaar worden, test het zaadbedrijf ze onder verschillende omstandigheden in diverse gebieden over de hele wereld. Neefjes: 'Omdat weersextremen ook op een steeds lokaler niveau voorkomen, is cruciaal om te weten hoe een ras omgaat met extreme hitte, droogte of nattigheid.'

Het krimpende pakket aan gewasbeschermingsmiddelen leidt ertoe dat zaadbedrijven inzetten op het inkruisen van zoveel mogelijk resistenties. Zo is Enza Zaden in Twisk een van de eerste bedrijven die medio 2026 een nieuw ijsbergslaras kan presenteren dat resistent is tegen de Nasonovia-slaluis. Volgens Ton Smolders van Enza is dit een belangrijke doorbraak, gezien de wegval van de insecticiden Batavia en Movento en in een later stadium Sivanto Prime. Kwalitatief is het ras vergelijkbaar met Eduardo.

Syngenta heeft met twee nieuwe rassen een doorbraak bereikt in knolvoetresistentie bij bloemkool en wittekool. Neefjes meldt dat knolvoet vier varianten heeft: pathogeen 0, 1, 2 en 3. Tot dusver had Syngenta nog geen rassen met een resistentie tegen pathogeen 2, maar nu beschikt het bedrijf met de wittekool onder nummer SGW1031 over een ras dat resistent is tegen alle vier de officieel benoemde pathogenen.

'Dit is echt een doorbraak in de veredeling en het biedt het betreffende wittekoolras nog meer bescherming tegen bodemziekte', zegt Neefjes. Het bloemkoolras met de complete knolvoetresistentie betreft SGC31330. Volgens de Syngenta-medewerker komt op 10 tot 15 procent van het areaal koolgewassen wereldwijd regelmatig knolvoet voor.

Vooral in warme jaren met veel neerslag kan de ziekte sterk optreden. 'Pathogeen 2 wordt wereldwijd steeds vaker gevonden. In Nederland zien we een kleine toename op diverse grondsoorten. Dus ook voor ons komen de rassen als gelegen', aldus Neefjes.

Naast knolvoet is ook trips een focuspunt voor koolveredelaars. De tripsdruk was dit jaar hoog. Volgens Zeelen is het nieuwe wittekoolras Cabella F1 van Sakata goed bestand tegen trips. Ook heeft het ras, dat een goede veldhoudbaarheid kent, een resistentiegen tegen fusarium.

Bij het bezoek in de kassen van Enza Zaden blijkt dat er veel interesse is in de teelt van sla op water. Vooral bezoekers uit Midden-, Oost- en West-Europese landen lijken te willen investeren in deze teeltmethode. Veredelaar Peter Conijn van Enza heeft de ontwikkeling zien opkomen.

'Ondanks de hogere teeltkosten zie ik een grote groei in de vraag naar sla op water. Dankzij steeds hogere lichtniveaus kunnen telers jaarrond een hoge kwaliteit sla leveren, die vrijwel zonder gewasbescherming groeit. Doordat het gewas altijd droog blijft, is het minder gevoelig voor ziektes', verklaart Conijn.

Zeelen sluit zich daarbij aan voor wat betreft de teelt van paksoi op water, waarvoor Sakata rassen veredelt. 'Het gebruik van chemie is minimaal', zegt hij. Zeelen kondigt aan dat onderzoekers van Wageningen University & Research gaan bekijken hoe bij deze teeltmethode minder energie kan worden gebruikt. Dit onderzoek vindt plaats in klimaatcellen.

KWS Vegetables zoekt de meerwaarde niet zozeer in een breed assortiment, maar meer in de verbinding in de keten. Het bedrijf heeft de consument goed voor ogen. Dat blijkt onder meer uit de bekende presentatie in het koelschap van nieuwe producten op de open dagen in Andijk. Dit jaar ligt de focus op babyleaf-spinazie voor de versmarkt.

Deze jong geoogste en kleinere blaadjes zijn voor gebruik in salades in de Verenigde Staten al een bekend product, in Nederland staat dit nog in de kinderschoenen. Ook Sakata heeft babyleaf-rassen in zijn portfolio, zoals Turandot F1. Zeelen: 'Dit ras kenmerkt zich door het dikke en ovale blad, wat zorgt voor meer kilo's en massa in de zak.'