'Nee, economie is geen mening'

Er is één gegeven waar in die circuits steevast overheen gestapt wordt: de consument wil er niet voor betalen. De Autoriteit Consument en Markt publiceerde vorige week de Agro Nutri Monitor. Daarin is onderzocht waar boeren en tuinders tegenaan lopen bij verduurzaming. Conclusie in één zin: 'De beperkte betalingsbereidheid is nog steeds een knelpunt voor verdere stappen naar grootschalige verduurzaming'. Wrang genoeg is dit dezelfde conclusie als in 2022.

Agrariërs die onder een duurzaamheidskeurmerk produceren, ontvangen daarvoor een vergoeding. Maar zes op de tien boeren geven aan dat die onvoldoende is om de meerkosten te dekken. Dat geldt ook voor biologische boeren. Vorig jaar berichtte de NOS al dat in diverse sectoren sprake is van een afname van het aantal biologische bedrijven. Oorzaken: de achterblijvende marktvraag en beperkte betalingsbereidheid.

Discussies over de toekomst van onze land- en tuinbouw getuigen niet zelden van een retro-romantische Sehnsucht naar historische tijden, toen voedsel voor veel mensen hun grootste kostenpost was. Mij stoort dat. Omdat de onderliggende aanname is dat economie maar een mening zou zijn.

Alsof we economische wetten – de balans tussen kosten en inkomsten voor een sector die concurrerend produceert in een open markt – opzij kunnen schuiven. En alsof boeren en tuinders onder de streep niet in hun levensonderhoud hoeven te voorzien.

Zoals de Amerikaanse president Bill Clinton in 1992 al uitriep: 'It's the economy, stupid!'