'Plantenkwekerij Gitzels is een boegbeeld voor de tuinbouwsector'

Om Plantenkwekerij Gitzels te bekijken, pakken we de fiets. Met stevige vaart fietsen we over de middenpaden tussen een zee van kleine groene plantjes. De automatische deuren flitsen open. Mike Gitzels weet precies hoe hard hij kan fietsen om ze niet te raken. Het bedrijf in het Noord-Hollandse Wervershoof was genomineerd voor de Tuinbouw Ondernemersprijs. In het juryrapport staat dat de jury Gitzels ziet als de beste in zijn sector.

De jury spreekt lovend over het bedrijf dat hoog scoort op werkgeverschap en duurzaamheid: 'Gitzels heeft veel innovaties toegepast en is daarmee een boegbeeld voor de sector. Mike Gitzels, als derde generatie aan het roer, maakt indruk als vooruitstrevende ondernemer met een consequente, stabiele bedrijfsvoering.'

De uitreiking van de Tuinbouw Ondernemersprijs was op 12 maart bij Vertify in het Noord-Hollandse Zwaagdijk. De prijs ging naar Kreling Chrysanten in de Bommelerwaard. Koning Willem Alexander en staatssecretaris Jean Rummenie van LVVN waren die dag bij Jansen Paprika, ook in glastuinbouwgebied Het Grootslag. Mike Gitzels heeft hen daar ontmoet als voorzitter van het gebied.

'Ik was blij verrast om te merken dat de koning en de staatssecretaris ruim de tijd namen. Ze leken goed te begrijpen waar wij mee bezig zijn. Ik kreeg oprecht het gevoel dat ons verhaal over het belang van de voedingstuinbouw begint te landen', zegt de ondernemer.

Plantenkwekerij Gitzels heeft eerder prijzen gewonnen voor vooruitstrevend ondernemerschap. In 2020 won het bedrijf de Duurzaam Ondernemen Award van gemeente Medemblik en de West-Friesland Méér Prijs. Vader William Gitzels was toen de directeur en eigenaar. Mike en zijn zus Yvonne werkten al wel mee in het bedrijf. Als plantenkweker van voornamelijk koolsoorten speelt het bedrijf een belangrijke rol in de koolrijke regio West-Friesland en de landelijke groentesector.

Gitzels: 'Naast koolplanten leveren we planten voor knolselderij, zodat telers niet zonder uitgangsmateriaal komen te zitten door ontwikkelingen in de sector. Dit is onze missie, wij willen er zijn voor de hele sector.'

Spreek je met de ondernemer over zijn bedrijf, dan refereert hij steeds aan de rol van de tuinbouw in de hele samenleving. Voor een startende directeur van zo'n groot bedrijf is dat een opvallend uitgangspunt. Dat werd al in 2022 gezien en gewaardeerd door Ranking the Grower van Kas Magazine. Gitzels kreeg toen de Oorkonde voor meest ondernemende jonge teler in de categorie groenten.

Gezonde voeding

'Ik ben nu een jaar volledig zelfstandig directeur. Als ondernemer wil ik met een open vizier het verhaal delen van de tuinbouw. Wij telen op een gezonde manier gezonde planten voor gezonde voeding. In die strategie ben ik geïnspireerd door Rob Baan van Koppert Cress. Hij staat veel in de belangstelling, maar daar staat hij niet alleen voor zichzelf. Het draait allemaal om een veel groter belang', zegt de plantenkweker.

Gitzels vindt dat het verhaal van de tuinbouw meer moet gaan over de preventieve gezondheidszorg die de producten opleveren. Hij is actief in initiatieven als Caring Doctors en Eat This. Caring Doctors is een vereniging van artsen en ander zorgpersoneel die pleit voor meer plantaardige voeding. Aan de ene kant om de leefomgeving te verbeteren, aan de andere kant om de gezondheid van mensen te verbeteren door betere voeding.

Eat This zoekt een manier om de tuinbouw en de samenleving te verbinden in een gezamenlijke toekomst van gezonde, plantaardige voeding. Eat This bestaat uit invloedrijke mensen uit de tuinbouw.

Hoe kan het dat een jonge ondernemer tijd kan vrijmaken voor dergelijke maatschappelijke initiatieven? Gitzels lacht: 'Het helpt dat ik geen perfectionist ben. Ik kan goed over dingen heen stappen, maar ik werk ook met een groot Nederlands team van jonge en oudere ervaren mensen. Wij werken niet met uitzendbureaus, maar hebben wel een samenwerking met bedrijven die een tegenovergesteld arbeidsseizoen hebben. Door de veelzijdigheid aan werkzaamheden hebben wij jaarrond werk.'

Naast de opkweek van groenteplanten levert het bedrijf breeding services aan 35 zaadbedrijven. Enza is de grootste klant, gevolgd door Bejo. Daarnaast zijn op de locatie in Wervershoof twee zelfstandige bedrijven gevestigd. Dit zijn Incotec en Seed-X Technologies, die zich allebei bezighouden met zaaizaadverbetering. In drukke of rustige periodes vindt er uitruil van hun medewerkers plaats met Plantenkwekerij Gitzels.

Gitzels produceert zo milieuvriendelijk mogelijk, maar ziet de inspanningen van de sector als geheel niet genoeg beloond. 'De overheid moet de tuinbouw de tijd geven om over te schakelen naar een milieuvriendelijkere teelt. Doelen en regelgeving worden te vaak gemaakt door mensen die geen kennis van of ervaring hebben in de tuinbouw. Wij moeten met die mensen communiceren en ons verhaal steeds opnieuw uitleggen. Tenslotte willen zij van alles, maar wij moeten de sector draaiende houden', zegt de ondernemer.

Succes in Denemarken

De plantenkweker refereert aan een artikel in het Financieele Dagblad over een succes in Denemarken. Daar hebben drie partijen, het agrarisch bedrijfsleven, de overheid en ngo's, een akkoord gesloten dat toekomstperspectief biedt voor agrariërs en toewerkt naar een milieuvriendelijke landbouw.

Gitzels: 'Voor zulke gesprekken zijn wederzijds begrip en respect nodig. Bovendien moeten alle partijen bewegen. Er moet het gevoel ontstaan, zoals in Denemarken, dat iedereen profiteert van de oplossing.' Dat wij-gevoel en die oplossingsgerichtheid zijn precies wat hij probeert te bereiken.

Ontwikkelingen kosten tijd en geld. Het zijn vaak dezelfde bedrijven die nieuwe technische ontwikkelingen het eerst toepassen. Plantenkwekerij Gitzels heeft altijd vooraan gestaan bij de introductie van nieuwe teelttechnieken.

Datagestuurd werken

Op het gebied van datagestuurd werken maakt de kwekerij al langer gebruik van het bemestingsmonitoringssysteem CE-line. Deze technische installatie meet en regelt zelfstandig doorlopend de bemesting voor jonge planten. Tot acht keer per dag wordt een watermonster geanalyseerd op nutriënten. De CE-line-unit geeft alleen de analyse aan. Hierop kan de teler controleren of de bemesting juist is gegeven. De juiste gift is cruciaal voor de belangrijke sturing op lengte.

Bij de meeste introducties is Gitzels persoonlijk betrokken. Zijn vader speelt alleen op de achtergrond nog een rol als mede-eigenaar. Volgens de jonge ondernemer kan het allemaal tegelijk: je steeds uitspreken namens de sector, uitleggen aan een breed publiek en stappen zetten in de ontwikkeling van het bedrijf.

Vorig jaar is er nieuw gebouwd op een aangrenzende locatie waar eerder een gerberakwekerij stond. De nieuwbouw is een aansluitende moderne kas van 14.000 vierkante meter met een goothoogte van 6 meter, diffuus glas, dubbel scherm, verticale ventilatie en twee warmtenetten voor zowel geothermie als voor de wkk's.

De kassen worden verwarmd tot 10 of 11 graden. De teelttafels staan, net als in de andere afdelingen, op een goedkoop, maar uiterst effectief en flexibel systeem van draadstaal en bamboestokken. De nieuwste aanwinst is een zelfrijdende maaier of aftopmachine van Lommers, die Gitzels heeft aangeschaft voor knolselderij en prei voor zaadproductie. De jonge planten moeten tijdens de opkweek twee keer worden gemaaid om beter uit te stoelen, voordat ze worden geplant.

Op zaterdag 5 april doet Plantenkwekerij Gitzels mee aan Kom in de Kas. Samen met vijf andere glastuinbouwbedrijven in Het Grootslag zetten zij de deuren open voor het grote publiek. De opening in het tuinbouwgebied is om 9.30 uur bij VD Holland in Andijk en wordt gedaan door Stijn Baan van Koppert Cress. Baan vertelt over de groene liefde en laat het publiek proeven van de tuinbouwproducten van Koppert Cress.