De Kweektuin kiest voor historische groenten

'Ik ben in 1948 geboren in Rotterdam aan de Kralingseweg, waar mijn grootouders de derde generatie groentetelers waren', zegt eigenaar Wim Koolhaas van De Kweektuin. 'Mijn vader heeft het bedrijf in 1960 overgenomen. Toen de gemeente de Alexanderpolder vol wilde bouwen, is hij in Mijdrecht tomaten en komkommers in de kas gaan kweken en later overgestapt naar snijrozen.'

Koolhaas is altijd in Mijdrecht blijven wonen, maar heeft vanaf zijn 25ste projecten in het buitenland gedaan. 'Via tuinen in Villeneuve-l'Archevêque in Frankrijk en het Spaanse Málaga ben ik in Marokko rozen en tomaten gaan telen. Ik heb in Taiwan bonsaiboompjes gekweekt en in Tunesië stekplanten voor Italiaanse kwekerijen. Ook heb ik voor het Centrum tot Bevordering van Import uit Ontwikkelingslanden tientallen tuinbouwbedrijven in ontwikkelingslanden begeleid bij hun eerste stappen op de Europese markt', vertelt hij.

Slowakije

'In 1999 heb ik een tomatenkwekerij opgezet in Malženice in Slowakije. Die heb ik in 2007 overgedaan aan mijn Slowaakse bedrijfsleider. Ik heb het bedrijf in Mijdrecht omgevormd tot Skal-gecertificeerde biologische groentetuinderij De Kweektuin, waar we tevens een zinvolle dagbesteding bieden aan kwetsbare burgers.'

Aanleiding hiervoor was de leeftijd van Koolhaas, maar vooral de leefomstandigheden van zijn nu 41-jarige zoon. 'Toen hij 17 jaar was, werd er bij hem schizofrenie vastgesteld. Dat was natuurlijk een schok, maar we hebben geprobeerd er het beste van te maken. Na alle worstelingen in het medische circuit besloot ik het anders te gaan doen', zegt hij.

Mensen 'met een vlekje'

'In 2007 kwamen de eerste zorgboerderijen op, maar zorgtuinderijen waren er nog niet. Een beleidsambtenaar was gecharmeerd van het idee dat we met mensen 'met een vlekje' biologische groenten zouden gaan kweken voor de lokale gemeenschap.'

Met de gemeente sloot Koolhaas een contract om te komen tot twintig voltijds dagbestedingsplaatsen. 'Maar de goedwillende ambtenaren kregen andere banen en in het gecompliceerde krachtenveld binnen de gemeente kregen anderen het voor het zeggen. Van de gemaakte afspraken kwam niets terecht. Uiteindelijk heb ik mijn eigen weg gezocht', vertelt hij.

PGB's

'Ik heb nu tien tot twaalf medewerkers met psychische aandoeningen als borderline, schizofrenie en bipolaire stoornissen. Ze werken hier in totaal veertig tot zestig dagdelen per week. De bekostiging gebeurt vooral vanuit PGB's. Daarnaast gaat De Kweektuin vanaf 2017 zorg in natura bieden. Daarvoor moet ik ieder jaar met de gemeentelijke aanbesteding meedoen. Een heel gedoe. In het algemeen vind ik het verschrikkelijk hoe er wordt gesproken over 'mensen in hun kracht zetten' bij mensen met een beperking, alsof er een knop is die een ander om kan zetten waarna alles goed komt.'

'Op de zaterdagse streekmarkt in Woerden lukte het niet om al onze producten te verkopen. Het biologische marktaandeel is landelijk zo'n 6 procent, maar hier op het platteland is dat veel minder. Het groeit wel, maar intussen nemen supermarkten een groot deel van de biologische markt over. Het viel niet mee om de eindjes aan elkaar te knopen', stelt Koolhaas.

Oorspronkelijke smaak

'John is onze Amerikaanse huispsycholoog, conflictbemiddelaar en mijn rechterhand. Hij kwam op de Woerdense markt een inkoper van Kroon Biologische Verswaren uit Amsterdam tegen, een onderdeel van groothandel Vroegop-Windig. Het bedrijf wilde graag historische groenten met hun oorspronkelijke smaak terug op de markt brengen', vertelt de ondernemer.

'De samenwerking tussen biologische groothandel Kroon, De Kweektuin en groentetuinderij De Groenteboer heeft geleid tot De Oertuin. Samen telen we historische groenten waar Kroon de afzet voor garandeert. Binnenkort evalueren we het eerste jaar. Ik ben ervan overtuigd dat de groothandel zich met de samenwerking kan onderscheiden.'