14 hectare tuinen met geneeskracht

De Zwitserse Alfred Vogel was overtuigd van de geneeskrachtige werking van planten. Op basis daarvan ontwikkelde hij zijn fyto- of plantentherapeutische producten waarin plantenextracten zijn verwerkt. Naast een kwekerij in Zwitserland heeft het bedrijf een vestiging in Frankrijk en maakt het gebruik van contractkwekers. In de jaren zeventig zijn de tuinen en de fabriek van Biohorma in Elburg gevestigd.

'Al onze producten zijn ecologisch geteeld. We oogsten jaarlijks zo'n 60.000 kilo planten, die we vers verwerken in onze fabriek', vertelt Wilfred Schenk, hoofd tuinen. 'Onze producten zijn al zo'n zestig jaar op de Nederlandse markt verkrijgbaar. We hebben een grote groep trouwe gebruikers, die veel baat hebben bij onze producten.'

Elburg

De tuinen lagen oorspronkelijk in Elburg. 'Twaalf jaar geleden konden we deze locatie in 't Harde pachten van Geldersch Landschap & Kasteelen. We hebben onze planten gefaseerd overgebracht. We zitten nu in een passende omgeving, in een mooi gebied.'

Schenk is al 27 jaar in dienst bij Biohorma, het moederbedrijf van de A. Vogel-tuinen. 'Ik heb een landbouwopleiding gedaan en een tijd in de bosbouw gewerkt, maar ik miste het klantencontact. Via vakantiewerk ben ik hier terechtgekomen. Ik vind de combinatie natuur en mensen ideaal.'

250 hectare

Landgoed Zwaluwenburg beslaat 250 hectare, waarvan 14 hectare bestemd is voor de kruiden en planten van A. Vogel. Een ecologische rundveehouder pacht een deel van het landgoed en de rest bestaat uit kasteel Zwaluwenburg en bos.

Voor de A. Vogel-tuinen, waar vijftien mensen werken, maakt Schenk jaarlijks een teeltplan, waarin hij vruchtwisseling en aanplant van groenbemesters meeneemt.

Samenwerking met zorgboerderij

'Duurzaamheid is een belangrijk onderdeel in onze bedrijfsvoering. We hebben zonnepanelen voor de elektriciteitsvoorziening en scheiden het afval zoveel mogelijk. We werken intensief samen met Zorgboerderij Westbroek. De bewoners met een verstandelijke beperking, die in een monumentale boerderij op het landgoed wonen, helpen met onkruid wieden, bemesten en oogsten', legt Schenk uit.

De jaarlijkse aanplant is gebaseerd op verkoopprognoses vanuit het hoofdkantoor, die uitgaan van ervaringsgegevens. In de tuinen staan jaarlijks meer dan 35 plantensoorten, waarvan 200.000 vaste planten. Zo'n 300 kilo zaaigoed levert jaarlijks 2,5 miljoen eenjarigen op. Het oogsten gebeurt meestal met de hand en is arbeidsintensief: voor 1 kilo bladeren heeft een medewerker al gauw een uur nodig.

Calendula

Bekende planten zijn calendula en Echinacea purpurea, rode zonnehoed, hoofdbestanddeel van Echinaforce, bedoeld om de weerstand te verhogen. 'Calendula is een relatief gemakkelijke plant, Echinacea purpurea is een stuk lastiger', vindt Schenk.

'Vanuit Biohorma vindt voor al onze planten een kwaliteitscontrole plaats. Het is belangrijk om te oogsten in het groeistadium dat het gehalte aan werkzame stoffen het hoogste is.'

Vijftigduizend bezoekers

De beheerders ontvangen meer dan vijftigduizend bezoekers per jaar, die verschillende wandelroutes kunnen volgen. Daarnaast is er een pluk- en smultuin, een kruidentheehofje, een blotevoetenpad, een speurtocht voor kinderen en een bewegingsbaan.

Langs de routes staan borden met informatie over de planten en hun geneeskrachtige werking. In de landgoedwinkel kunnen bezoekers A. Vogel-producten kopen, met name geneeskrachtige middelen.

Geen attractiepark

'Gastvrijheid staat bij ons hoog in het vaandel. We richten ons op geïnteresseerde bezoekers en willen zeker geen attractiepark worden. We dragen vooral de filosofie van Alfred Vogel uit. Inmiddels kan de wetenschap niet meer om zijn bevindingen heen', denkt Schenk.

'We geven rondleidingen aan groepen en klassen. Ook hebben we verschillende arrangementen met workshops, kruidenthee en lunch en organiseren we de A. Vogel Vriendinnendagen.'