Eten van lokale boer met verhaal

Als het aan initiatiefnemer Van Leussen ligt, gaat de komende jaren de oppervlakte grond onder de vlag van De Zwolse Stadslanderijen fors toenemen. Hij verwacht dat ook de gemeente en andere projectontwikkelaars grond zullen inbrengen.
‘In het begin van deze eeuw hebben projectontwikkelaars veel grond gekocht in de nabijheid van steden. Ze wilden daarmee posities innemen bij toekomstige uitbreidingsplannen. Onder meer als gevolg van de economische crisis is veel van die grond nog niet bebouwd’, vertelt Van Leussen.
‘Het is gebruikelijk om die grond te verhuren via eenjarige pacht. Boeren pachten zulke gronden voor mestafzet en om er gras en mais voor het vee te verbouwen. Het gevolg is monoculturen van Engels raaigras en maisvelden die je kunt beschouwen als agrarisch bedrijventerrein.’
Volgens de ondernemer moet je dat niet willen nabij de stadsranden. ‘Ik zie meer in gronden met duurzamer en veelzijdiger functies. Bij De Zwolse Stadslanderijen willen we dat bereiken met het uitoefenen van biologische landbouw en het nastreven van een gemengd bedrijfssysteem. Dat doen we in combinatie met een stukje herstel van landschap en natuur, en het verbeteren van de recreatieve toegankelijkheid.’
Van Leussen benadrukt het belang van het benutten van de voedselproductie op de stadslanderijen voor de inwoners van Zwolle. ‘Het verhaal daarover moet je goed vertellen. Door consumenten duidelijk te maken waar hun eten vandaan komt, kun je bereiken dat stadsbewoners zich nog meer verbonden voelen met hun leefomgeving.’
Vier boeren hebben zich al aangesloten bij De Zwolse Stadslanderijen. Ze gebruiken de grond als grasland om er jongvee en vleesvee te weiden, en verbouwen graan. Nog eens vier boeren hebben uitgesproken dit jaar mee te willen doen. Uitgangspunt is dat het gaat om biologische boeren of boeren die omschakelen naar biologische bedrijfsvoering.
‘Biologische productie en lokale, gesloten kringlopen zijn mijn persoonlijke passie. ‘Waarom biologisch?’, is een vraag die in de landbouwsector constant wordt gesteld. Zo ook bij dit initiatief. Ik vind dat een relevante vraag en ik ben geïnteresseerd in de mening van boeren, dus ik ga dat gesprek open aan’, zegt Van Leussen.
‘Potentiële afnemers van producten van De Zwolse Stadslanderijen draaien eerder de vraag om. Die vroegen ons: ‘Maar waarom zou je niet voor biologisch gaan?’ Juist biologische producten zijn in trek en ze passen bij het verhaal dat je wilt vertellen.’
Niet alleen boeren doen mee met De Zwolse Stadslanderijen. Er zijn meer partners zoals Landschap Overijssel, grondeigenaar BPD Ontwikkeling, het biologisch agrarisch onderwijs De Warmonderhof en de Rabobank.
‘Landschap Overijssel ziet een goede kans voor het verbeteren van natuur en landschap rond Zwolle. BPD zoekt naar een betere tijdelijke invulling en grondbeheer voor hun grondposities rondom steden. En de bank ondersteunt dit initiatief vanuit haar maatschappelijke rol, omdat het bijdraagt aan de lokale verduurzaming van de landbouw en voedselvoorziening.’
Zelf verwacht Van Leussen dat in Nederland geografische scheidingen ontstaan tussen boeren die grootschalig voor de wereldmarkt produceren en boeren die op een groenere manier produceren voor de lokale consument. ‘De laatste categorie past goed rond steden en natuurgebieden.’

Merknaam

Het is de bedoeling dat boeren die meedoen, hun producten gezamenlijk gaan vermarkten, waarbij individuele labels van regio’s en boerenbedrijven zichtbaar en herkenbaar blijven en De Zwolse Stadslanderijen de overkoepelende en verbindende merknaam is. Het eerste product onder dit label is biologisch rundvlees. Dat is vanaf komend najaar in Zwolle op meerdere plekken te koop, zowel in slagerijen als bij restaurants.
Het streven is dat over vijf tot tien jaar bij minstens 10 procent van de huishoudens in Zwolle de wekelijkse boodschappen voor een aanzienlijk deel bestaan uit producten van het overkoepelende en verbindende label van De Zwolse Stadslanderijen. ‘En ik hoop dat die consumenten ook af en toe de stadsrand in gaan om het gebied te beleven en te zien waar hun eten vandaan komt.’