Zon houdt boerderij draaiend

Jan Borgman en Erna Roeterdink uit Vierakker zijn al vier jaar lang het gezicht van het project Fotonenboer. Hun melkveebedrijf is voor bijna 80 procent zelfvoorzienend in stroom.

Het is een donkere winterdag. De lucht boven de boerderij in Vierakker is voorzien van een dikke laag wolken. Zonnestralen bereiken de zonnepanelen op het dak van de stallen mondjesmaat. Vandaag worden er dus weinig fotonen (lichtdeeltjes) geoogst.
Gelukkig is het bedrijf uitgerust met een batterij. Het is een joekel van een apparaat ter grootte van een halve zeecontainer. Op zonnige dagen, wanneer er veel stroom wordt geproduceerd, slaat de batterij de overtollige elektriciteit op. Wel zo prettig, want op zo’n sombere winterdag als vandaag slurpt het bedrijf een deel van deze opgeslagen stroom weer uit de accu.
Het echtpaar Borgman-Roeterdink melkt honderd koeien die gemiddeld 9.500 kilo melk per jaar geven met 4,40 procent vet en 3,51 procent eiwit. Ze houden 85 stuks jongvee en hebben 58 hectare grond in gebruik.
Sinds vier jaar draait het echtpaar mee in het project Fotonenboer. Op hun bedrijf wordt onderzocht in hoeverre een melkveebedrijf energieneutraal kan produceren. De staldaken zijn voorzien van 380 vierkante meter zonnepanelen, goed voor een stroomproductie van 43.000 kilowatt per jaar. ‘Daarentegen gebruiken we op ons bedrijf, met twee melkrobots en een voerrobot, 55.000 tot 60.000 kilowatt stroom per jaar’, legt Borgman uit. ‘We zoeken constant naar oplossingen om dit gat kleiner te maken.’

Stalverlichting

Allereerst stapten de ondernemers over op ledverlichting. Een effectieve manier om energie te besparen, want verlichting bepaalt doorgaans 10 tot 20 procent van de energiekosten op een melkveebedrijf.
Samen met innovatieorganisatie Courage, die het project Fotonenboer uitvoert, ontwikkelden de veehouders speciale stalverlichting. ‘Het probleem van eenvoudige ledlampen is dat ze het licht niet goed verspreiden. Dat moest dus anders.’ Ze hebben daarom armaturen ontwikkeld die het licht breed verspreiden en een energiereductie geven van 50 procent.
Een andere maatregel was de investering van 10.000 euro in een zonneboiler op het dak. De vacuümbuizen zetten zonlicht om in warmte en geven dat via een buffervat af aan het leidingwater. Dit is bestemd voor de reiniging van de melkrobots, het bereiden van kalvermelk en voor huishoudelijk gebruik. ‘s Zomers werkt het systeem goed, maar ‘s winters produceren de buizen nauwelijks warmte. ‘De rentabiliteit is daarom matig’, zegt Borgman.
Sinds twee jaar werken de veehouders met het automatische voersysteem vector van Lely. Het vergt jaarlijks 1.000 euro stroomkosten. ‘We wilden het dieselverbruik verminderen. Toen we met trekker en voermengwagen voerden, waren we jaarlijks 3.500 tot 4.000 euro kwijt aan brandstof.’
Het stel heeft de laatste vier jaar duizenden bezoekers uit binnen- en buitenland ontvangen. ‘Als boeren ons vragen hoe ze energie kunnen besparen, adviseer ik altijd om te beginnen met de aanschaf van een voorkoeler. Die kan altijd uit. Ook warmtewinning uit melk is interessant’, vindt Borgman. Verder raadt hij collega’s zonnepanelen aan. ‘Je wordt er niet rijk van, maar binnen acht tot twaalf jaar heb je ze terugverdiend.’
Zijn vrouw vult hem aan: ‘We hebben ze destijds gekocht voor 2.800 euro per kilowattpiek. Maar inmiddels zijn ze goedkoper; rond de 1.000 euro per kilowatt-piek.’ Voor een bedrijf met honderd koeien en een stroomverbruik van 50.000 kilowattuur per jaar is dat een investering van circa 60.000 euro.
Graag zouden de melkveehouders een windmolen van 1 megawatt in het weiland zetten, vertelt Borgman. ‘Maar die mogen we hier niet plaatsen. Windmolens met een maximale masthoogte van 20 meter zijn wel toegestaan. Maar die leveren pas rendement op bij een gemiddelde windkracht van 5 à 6 meter per seconde. Dat halen we hier zelden.’
Een concreter plan is om extra zonnepanelen op de staldaken te leggen. ‘We zijn nu voor bijna 80 procent zelfvoorzienend in energie. Met die extra zonnepanelen wordt dat 100 procent. Een andere droom is de aanschaf van een elektrische trekker. Maar die is onbetaalbaar.’

Bekijk meer over:

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Vrijdag
    14° / 7°
    70 %
  • Zaterdag
    15° / 7°
    70 %
  • Zondag
    15° / 5°
    20 %
Meer weer