Flevolandse boeren werken via slootkantenproject aan biodiversiteit

Slootkanten gefaseerd maaien voor een betere biodiversiteit: Flevolandse boeren doen er sinds een jaar ervaring mee op. 'De fijnmazige perceelssloten zijn samen met bermen en erven de plekken waar de kansen liggen voor een betere biodiversiteit', is de overtuiging van akkerbouwer Robert Timmerman uit Biddinghuizen.

Flevolandse+boeren+werken+via+slootkantenproject+aan+biodiversiteit
© Cube Fotografie

Gefaseerd maaien en afvoeren van maaisel zorgt voor verschillende planten rondom slootkanten en daardoor voor meer en andere insecten. Biologisch akkerbouwer Robert Timmerman is één van de initiatiefnemers van het driejarige pilotproject 'Aangepast slootkantenbeheer voor meer biodiversiteit'. Tientallen enthousiaste boeren uit Flevoland zetten zich samen met BDEKO, Flevolands Agrarisch Collectief (FAC), Bee-Foundation en Landschapsbeheer Flevoland in voor meer biodiversiteit.

Het project geeft invulling aan het landelijke en provinciale Actieplan Biodiversiteitsherstel en de Nationale Bijenstrategie in de provincie Flevoland. Het project is onderdeel van het Actieplan Bodem en Water en Provincie Flevoland en Waterschap Zuiderzeeland maken het financieel mogelijk.


Fijnmazige structuur

'De polders in Flevoland zijn grootschalig ingericht. De relatief fijnmazige structuur van de perceelsloten zijn daarom, naast de erven en bermen, dé gebieden die aantrekkelijk zijn voor insecten. Meer bloemen in de slootkanten is bijvoorbeeld positief voor wilde bijen. Door gefaseerd te maaien is er altijd begroeiing aanwezig, waardoor insecten kunnen overleven en overwinteren', legt de akkerbouwer uit Biddinghuizen uit.

Op de paardenbloem vliegen 107 soorten insecten en wilde bijen

De benodigde twintig deelnemers voor het eerste jaar waren snel gevonden. Dit jaar is opgeschaald naar veertig agrarische deelnemers, waaronder ook melkveehouders. 'En dat zijn niet alleen biologische boeren', benadrukt Timmerman.


Verbindingzones

Ook al gaat het 'slechts' om 60 kilometer aangepast slootkantenbeheer, voor Timmerman is iedere inzet voor een betere biodiversiteit meegenomen. 'De biodiversiteit moet het in Flevoland vooral hebben van de erven, bermen en slootkanten. Vaak ontbreken de onderlinge verbindingen; het landschap is te weinig kleinschalig. Slootkanten hebben veel potentie als verbindingzones.'

Hij merkt dat in zijn slootkanten al in het vroege voorjaar lieveheersbeestjes, zweefvliegen en gaasvliegen voorkomen. 'Zij eten de larven van luizen, maar hebben wél bloeiende bloemen nodig. Ze zitten er dus al voordat de luizen in het perceel zitten. Dat is een groot voordeel.' De huiver voor onkruiddruk en brandnetels vindt hij onterecht. 'Natuurlijk word ik ook niet blij van akkerdistels, maar met wat individuele aandacht is dat prima te doen. Ik heb ook respect voor boeren alles strak willen houden, maar de luizen komen toch wel. Zorg dan ook maar dat de natuurlijke vijanden er zijn, denk ik dan.'


Werkwijze

In plaats van de slootkanten vijf keer te klepelen, doen de deelnemende boeren dat nu twee keer én in fases. De eerste keer maaien ze rond 15 mei. In plaats van het te klepelen, zetten ze maaizuigen en maaiharken in.

Vanuit het project worden afspraken gemaakt met een loonwerker voor de uitvoering van het maaien en afvoeren. Voorwaarde is dat de slootkant wel bereikbaar moet zijn door een combinatie met brede banden, eventueel vanaf de overkant.


Gecomposteerd

Het maaisel voeren de boeren af naar vijf locaties waar het wordt gecomposteerd en vervolgens weer hergebruikt op de percelen. Twee deelnemende melkveehouders gebruiken hun maaisel als stalstrooisel in de potstal, andere melkveehouders voeren het af naar een andere locatie.

Ook het afvoeren is nieuw, want voorheen bleef het maaisel liggen. Omdat de deelnemers in plaats van vijf keer klepelen twee keer maaien en het maaisel afvoeren, zijn hun kosten hoger. Hiervoor worden ze gecompenseerd. Alleen de meerkosten door het veranderde maaibeheer worden vergoed.


Niet ontevreden

Op het erf van Timmerman wordt het maaisel gecomposteerd, iets waarmee hij geen ervaring had. Hiervoor krijgt hij een vergoeding vanuit het project, want het omzetten van de composthoop kost tijd. Ook vergrootte hij de mestplaats, dus extra kosten maakte hij ook.

Timmerman is na het eerste jaar niet ontevreden over het gecomposteerde materiaal. 'Het is geen fijne, gezeefde compost met keurmerk, maar prima compost. Als de samenstelling van het maaisel goed is, wordt het heet en komt het proces goed op gang. Maar als het maaisel te grof en te droog is, gebeurt dat te weinig. Ik mengde runderpotstal- en eigen paardenmest bij om het proces te verbeteren.'


Pinkster- en paardenbloemen

De pinksterbloemen en paardenbloemen zijn dit voorjaar opvallend veel aanwezig in zijn slootkanten, valt Timmerman op. Het is nog te vroeg om te concluderen of dat door het aangepaste beheer komt.

De akkerbouwer uit Biddinghuizen hoopt op een uitrol van het slootkantenproject over heel Flevoland. Timmerman: 'De inzet is om het straks als groen-blauwe dienst als onderdeel van het GLB in te kunnen zetten. Het begin is er.'

Bekijk meer over:

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Vrijdag
    14° / 7°
    70 %
  • Zaterdag
    15° / 7°
    70 %
  • Zondag
    15° / 5°
    20 %
Meer weer