Horticoop pakt rol op van investeerder

Horticoop is de handelstak van Coöperatief Koninklijk Tuinbouwcentrum Horticoop, een coöperatieve vereniging van glastuinders. Na de verkoop van de groothandelsactiviteiten in 2018 is de zichtbaarheid van de coöperatie en de binding met de leden afgenomen.

Horticoop heeft de afgelopen twee jaar gewerkt aan verschillende ontwikkelscenario's. Daarmee wil de coöperatie een toegevoegde waarde leveren aan de ontwikkeling van moderne tuinbouwtechnieken en de productie van hoogwaardige substraten.

Joris Elstgeest van Elstgeest Potplanten in Nieuwe Wetering is in maart 2019 toegetreden tot het bestuur en de raad van commissarissen (RvC) van Horticoop. In december van dat jaar is hij gekozen tot voorzitter. Hij legt uit dat de grootste omzet van de coöperatie tot twee jaar geleden uit de groothandelsbedrijven kwam, die dankzij inkoopvoordelen zorgden voor een directe relatie met de leden. 'Met de verkoop van die tak kwam het bestaansrecht van de coöperatie op losse schroeven te staan.'

Ontwikkeling sector

Om Horticoop nieuw leven in te blazen, zetten bestuur en ledenraad in op een transitie waarbij zij tegemoet wilden komen aan de behoeftes van de individuele leden en de tuinbouwsector wat betreft financiën, innovatie en duurzaamheid. Hun conclusie was dat dit het beste kon door kennis uit te wisselen, te investeren en te ondernemen om zo bij te dragen aan de ontwikkeling van de sector.

Elstgeest geeft aan dat Horticoop in het verleden vooral naar zo laag mogelijke kosten streefde. Met de nadruk op toelevering en dienstverlening ter ondersteuning van de bedrijfsactiviteiten van de leden. In de toekomst wil de coöperatie zich richten op deelnemingen in veelbelovende innovatieve bedrijven, waarvan het rendement richting de leden gaat.

Om de financiële band te vergroten, loopt een onderzoek naar de mogelijkheid om vermogen van de coöperatie op naam te stellen van de leden en daarvoor participaties te introduceren. Het ledenaantal, meer dan vierhonderd, is sinds 2018 niet veranderd. De discussie naar uitbreiding en de daarbij geldende voorwaarden loopt nog.

Toekomstige investeringen

Elstgeest legt uit dat Horticoop haar vermogen in de toekomst in de eigen bedrijven wil investeren, maar ook in start-ups en scale-ups die waarde toevoegen aan de sector. Bijvoorbeeld om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen terug te brengen door toepassing van uv-belichting. Of om rendementen te verhogen via technieken die bijdragen aan een toekomstbestendige tuinbouwsector.

Voor de transitie is volgens Elstgeest ook een omslag in de organisatiestructuur en het toezicht daarop nodig. Tot nu toe bestond het coöperatiebestuur uit vijf door de ledenraad benoemde leden. Deze vormden, aangevuld met twee externe commissarissen, ook de RvC van Horticoop. De RvC benoemde de directie van de handelstak.

RvC+-model

Na gesprekken met de ledenraad en overleg met advocaten en notarissen zal dit aan het eind van het jaar overgaan in een RvC+-model. Daarmee krijgen de leden van de coöperatie meer invloed.

Daarnaast is de werving van een nieuwe directeur gestart. Met een maandelijkse nieuwsbrief wil Horticoop de communicatie met de leden versterken. Ook heeft de coöperatie de betrokkenheid van de ledenraad bij haar reilen en zeilen versterkt en is zij op zoek naar nieuwe leden voor deze raad.

'Horticoop minder zichtbaar'

Roland Meeuwsen van Handelskwekerij in potplanten Escaro in Ressen is sinds een jaar lid van de ledenraad van Horticoop. 'Voorheen hadden we inkoopvoordeel van ons lidmaatschap, maar na de verkoop van de groothandelsactiviteiten was Horticoop niet meer zo zichtbaar.'

Verandering was wat Meeuwsen betreft broodnodig en hij draagt graag zijn steentje bij aan het kiezen van de juiste richting en het vergroten van de ledenbetrokkenheid. De overgang naar een investeringscoöperatie vindt de kweker een goed idee. Hij verwacht dat dit bijdraagt aan het vasthouden van de positie van Nederland als voorloper in tuinbouwinnovaties.

Afstand tot coöperatie

Tom Kuipers van pot- en perkplantenkwekerij Emsflower in het Duitse Emsbüren is zo'n anderhalf jaar lid van de ledenraad. 'Wij hebben als lid van Horticoop jarenlang veel profijt gehad van de inkoopvoordelen', zegt hij. 'Maar het coöperatiegevoel zakte de afgelopen jaren weg en we leken er steeds verder vanaf te staan.'

Volgens Kuipers heeft een coöperatie alleen bestaansrecht als de leden zien wat ze doet. Hij verwacht dat de omslag naar een investeringscoöperatie voor de tuinbouw nieuwe kansen kan bieden voor de leden en hun betrokkenheid.