'Afrekenen op preventie, niet op medicijn'

Achtergrond Melkvee Pieter Stokkermans 10 okt 2019 om 14:40uur

De rundveedierenarts moet de komende jaren veranderen van probleemoplosser in adviseur om de koeien gezond te houden. Hier moet wel een passend verdienmodel bij worden gezocht.

%27Afrekenen+op+preventie%2C+niet+op+medicijn%27

Dat kwam vorige maand in Den Bosch naar voren tijdens het European Bovine Congres voor rundveedierenartsen. De gereedschapskoffer voor de dierenarts vormde hier een belangrijk onderwerp.

Voorzitter Rens Van Dobbenburgh van de Federation of Veterinarians of Europe (FVE) voor het belang van de rundveedierenartsen. 'Europees gezien staat de rundveedierenarts op de tweede plaats als het gaat om het aantal dierenartsen. Maar liefst 25 procent van alle dierenartsen werkt met rundvee. Dat zijn er meer dan vier jaar geleden.'

Maatschappij en economie

Ondanks de vraag naar expertise op rundveegebied, ziet Van Dobbenburgh dat er voor de Europese dierenartsen een aantal aspecten gaat veranderen. De dierenarts zal niet alleen moeten werken voor het dier en zijn eigenaar, ook voor de maatschappij en de economie. 'Met name economie wordt belangrijk, omdat quota en subsidies steeds meer naar de achtergrond verdwijnen. De veehouderij zal meer intensiveren', aldus de FVE-voorzitter.

Straks is kunstmatige intelligentie beter dan de mens

Rens Van Dobbenburgh, voorzitter van de Federation of Veterinarians of Europe

'Ook de maatschappij kijkt mee. Denk aan resistente bacteriën en het antibioticagebruik. Zo zal er nog kritischer worden gekeken naar de preventieve inzet van antibiotica bij droogzetten, wat in veel Europese landen de normaalste zaak van de wereld is. Om dit te verminderen heeft de dierenarts in de komende jaren overtuigingskracht en expertise nodig.'

• Lees ook: 'Zorg met gezonde pens voor betere kringloop'

Verder verwacht Van Dobbenburgh dat dierenwelzijn in de toekomst een nog grotere rol gaat spelen. Zo is kreupelheid een belangrijk issue in de melkveehouderij. Voor dierenartsen is er een belangrijke rol weggelegd om dit te voorkomen. Dat is niet alleen goed voor de koe, maar ook voor de boer en de maatschappij.'

Digitalisering

Uit onderzoek naar de toekomst van de veehouderij en dierenartsen komt de digitalisering naar voren. 'Dat moeten we als dierenartsen omarmen', vindt Van Dobbenburgh. 'Software kan gaten ontdekkingen in het management van het bedrijf. Het is dan aan de dierenarts om dit gat te vullen. Daarnaast kan de veestapel realtime worden gemonitord.'

De volgende stap is kunstmatige intelligentie. 'De computer gaat zelf conclusies verbinden aan gegevens en signaleert wellicht dat een koe ziek wordt. De tijd komt dat kunstmatige intelligentie beter wordt dan wij als mens. Maar de kennis, ervaring en kunde van de dierenarts blijven nodig om een ziekte vast te stellen. De digitalisering is met name een hulpmiddel dat de hoeveelheid werk kan reduceren.'

Wel zet Van Dobbenbugh kanttekeningen bij de digitalisering. 'Belangrijk is wie de eigenaar van de data is. Ook is het goed om vast te leggen wie verantwoordelijk is als een digitaal systeem fouten maakt. Dit kan grote gevolgen hebben.'

Focus op automatisering

Melkveehouder Arjan Kamp uit Raamsdonk heeft op zijn bedrijf al extra veel focus op automatisering en daarmee het gezond houden van dieren, zo stelde hij tijdens het European Bovine Congres.

'Doordat we onder meer via het melksysteem op ons bedrijf veel data verzamelen, hebben we de kans om proactiever te handelen. Samen met de dierenarts maken we ieder jaar een plan met gezondheidsdoelen waar we aan werken. De dierenarts is dan een adviseur die ons uitdaagt om een scherp doel neer te zetten. Dit doel wordt er gedurende het jaar steeds bij gepakt.'

Voor de toekomst ziet Kamp een belangrijke rol weggelegd voor de dierenarts. 'De dierenarts moet de rekening niet voorschrijven op basis van de medicijnen die hij toedient, maar op basis van goed advies waarmee de dieren gezond blijven.'

Recepten voorschrijven op basis van digitale diagnose?

Tijdens een stemronde op het congres verwacht 83 procent van de dierenartsen op termijn geneesmiddelen voor te schrijven op basis van door processoren gemeten diagnoses. Toch zijn er ook dierenartsen die denken dat de maatschappij het niet verantwoord vindt dat er medicijnen worden uitgeschreven zonder de koe te hebben gezien. Andere dierenartsen verwachten dat ze wel met de techniek mee moeten. 'Als we per se zelf een dier moeten zien en beoordelen voordat er medicijnen worden uitgeschreven, lopen we het risico dat we achterhaald worden door snelle jongens die niet-dierenarts zijn en een nieuw beroep beginnen. Dat is een weg die we ook niet moeten inslaan', stelt een ander.'