Europees Parlement wil nu echt stop op plantoctrooien

'Hiermee heeft het Europarlement zich opnieuw gekant tegen een octrooi op leven en het opgenomen voor het kwekersrecht', zegt CDA-Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik die namens de EVP de gezamenlijke resolutie indiende. 'Plantenrassen, maar ook eigenschappen daarvan of biologische werkwijzen mogen op geen enkele wijze octrooieerbaar worden. Dan is het einde zoek, dat zou zorgen voor het einde voor de plantveredeling en kwekers in Europa.'

Schreijer-Pierik wijst ook op het belang van ongehinderde toegang tot plantmateriaal. 'Dit is letterlijk van levensbelang voor voedselzekerheid en innovatie in een tijd van klimaatverandering en een stijgende wereldvoedselvraag.'

Duidelijk signaal

Volgens Europarlementariër Jan Huitema (VVD) geeft het EP hiermee een duidelijk signaal af. Een octrooi kan volgens hem zorgen dat een partij een monopolie krijgt op een bepaald gewas en dat kan voor woekerprijzen zorgen.

‘Bovendien zullen door zulke monopolies veel minder nieuwe voedselgewassen ontwikkeld worden, wat onze voedselproductie kwetsbaarder maakt voor plantenziekten, plagen en klimaatverandering. Ik hoop dat het Europees Octrooibureau nu de logische conclusie trekt en de regels voor eens en altijd aanpast.’

Het EP wil een krachtiger optreden van de Europese Commissie richting het Europees Octrooibureau nadat er sinds vorig jaar opnieuw octrooien dreigen op plantmateriaal uit klassieke veredeling, zegt SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen. ‘Octrooien horen in de wereld van planten eenvoudigweg niet thuis.’

Kwekersrecht

Ruissen benadrukt dat vrije toegang tot genetische bronnen cruciaal is voor het ontwikkelen van betere rassen. In het kwekersrecht is dat goed geregeld, maar in het octrooirecht niet.

De kwestie rond plantoctrooien speelt als sinds het voorjaar van 2015. Toen besloot de Hoge Kamer van Beroep van het Europees Octrooibureau (EOB) dat plantaardige producten uitklassieke verdeling een patent kunnen krijgen. Vervolgens zijn er twee patenten uitgegeven. Voor een paprika- en een broccolivariant.

Direct daarna stak er al protest op in het EP. De Nederlandse Europarlementariërs Annie Schreijer-Pierik (CDA), Jan Huitema (VVD) en Bas Belder (SGP) zetten het onderwerp eind 2015 op de Europese agenda. De Europese Commissie werd voor het eerst gevraagd te stoppen met plantoctrooien.

De EC ging hier in 2016 met steun van alle lidstaten akkoord. In juni van 2017 stopte het Europees Octrooibureau (EOB) met het verlenen van octrooien op groenten en fruit die uit klassieke veredeling voortkomen.

Afgewezen

Dit besluit werd echter in december 2018 afgewezen door de Technische Kamer van Beroep. Zij concludeert dat dit verbod in strijd is met het Europees Octrooiverdrag. Daarop is gevraagd aan Grote Kamer van Beroep van het EOB om definitief een uitspraak te doen. In de beroepsprocedure kunnen belanghebbenden voor 1 oktober 2019 hun bezwaren kenbaar maken bij de Grote Kamer van Beroep van het EOB.

Eurocommissaris Bienkowska benadrukte eerder deze week al dat de Europese Commissie de resolutie van het EP ernstig ter harte neemt. De Commissie zal nu namens de EU bij het EOB duidelijk maken hoe de wetgeving voor patentering van planten moeten worden uitgelegd en daarbij de aangenomen resolutie moeten toevoegen. Schreijer-Pierik: 'Als dit de zaak niet beëindigt, zullen wij als Europees Parlement de komende tijd zeker verdere stappen ondernemen om het verlenen van octrooien op planteigenschappen definitief uit te sluiten.'